متن زیر گفتگویی است که به بهانه هفتمین جشن یکپارچه دانش آموختگان دانشگاه علوم پزشکی تهران که قرار است تاریخ 22 تیرماه برگزار شود با دکتر اکبری ساری رئیس دانشکده بهداشت انجام شده که از وضعیت دانشکده و دانش آموختگان آن سخن می گوید شما را به خواندن این گفتگو دعوت می کنیم:

آقای دکتر اکبری ساری، در آستانه ی برگزاری هفتمین جشن یکپارچگی دانش آموختگان هستیم برای ما از وضعیت دانشکده ی بهداشت و دانش آموختگان آن و برنامه های آموزشی دانشکده بفرمائید؟

بسم ا..الرحمن الرحیم، باید بگویم که دانشکده ی بهداشت یکی از قدیمی ترین دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی تهران است و اساساً بزرگترین و قدیمی ترین دانشکده ی بهداشت کشور و احتمالا در منطقه ی مدیترانه ی شرقی است. هسته ی اولیه ی دانشکده بر می گردد به سال 1319یعنی حدود78سال قبل که کرسی انگل شناسی پزشکی در دانشکده ی پزشکی ایجاد شد و به تدریج کرسی های دیگر ایجا د شد. مثلا کرسی بیماری های گرمسیری و نهایتاً در طول زمان تبدیل به یک گروه تحت عنوان علوم بهداشتی شد که حدود سال 1344 در دانشکده  ی پزشکی ایجاد شد. از طرف دیگر، حدود 70سال قبل به کمک وزارت بهداری وقت و سازمان جهانی بهداشت یک انسیتویی تحت عنوان انسیتومالاریولوژی که بر اساس شرایط آن زمان هدفش کنترل بیماری مالاریا در کشور بوده، طی سالها تبدیل به انسیتو تحقیقات بهداشتی شده و نهایتا سال 1345با ادغام دو بخش آموزشی و پژوهشی که بخش آموزشی گروه علوم بهداشتی است و بخش پژوهشی که انسیتو تحقیقات بهداشتی است، دانشکده ی بهداشت و انسیتو تحقیقات بهداشتی ایجاد می شود که حدود 52سال از تاسیسش می گذرد. این دانشکده در طول زمان توسعه پیداکرده است به نحوی که ما الآن در دانشکده ی بهداشت 12گروه آموزشی داریم که حدود 120نفر عضو هیات علمی ثابت و تمام وقت در این گروه ها فعالیت می کنند. در حدود 1400دانشجو در دانشکده مشغول به تحصیل هستند که در 16مقطع دکترا و 18 مقطع ارشد و یک تعدادی دیگر هم گرایش های PMH در دانشکده ی بهداشت وجود دارد که فرادی در این دوره ها در حال تحصیل هستند. بعلاوه دانشکده بهداشت از آزمایشگاههای تخصصی متعدد و متنوعی بیشتر از 15 آزمایشگاه برخوردار است که یک تعدادی از اینها آزمایشگاه های ملی و مرجع کشوری هستند. همچنین یک تعدادی ایستگاه های تحقیقاتی در قسمت های مختلف کشور تحت نظر این دانشکده است که همزمان در این ایستگاه ها و آزمایشگاه ها، کارهای آموزشی و پژوهشی انجام می شود به نحوی که دانشکده ی بهداشت سالیانه بیشتر از 800مقاله ی علمی و پژوهشی منتشر می کند و 10مجله ی علمی و پژوهشی هم در دانشکده بهداشت وجود دارد. بطور کلی می توان گفت این دانشکده هم از حیث تنوع رشته و مقطع و هم تمامی رشته ها و مقاطع، تحصیلات تکمیلی هستند و ار نظر تعداد مقاله ای که اساتید و دانشجویان چاپ می کنند به طور متوسط برای هر استاد و هر هیإت علمی بیشتر از 7مقاله در سال در دانشکده منتشر می شود و از جهات مختلف دانشکده فعال است و به وظایف خود عمل می کنند 

همه ی دانش آموختگان حوزه علوم پزشکی قطعاً سهم زیادی در ارتقای سلامت جامعه دارند، دانش آموختگان دانشکده ی بهداشت در پیشگیری و ارتقای  سلامت جامعه چه نقشی دارند در این زمینه توضیح دهید؟

اکثر دانش آموختگان دانشکده ی بهداشت پس از فارغ التحصیل در نظام سلامت مشغول به کار می شوند و در جامععه افراد خیلی مفید و منشاء اثری هستند. این دانشکده یک ویژگی خاصی دارد و آن این است که مادر دانشکده های بهداشت کشور است. ما بیشتر از 40دانشکده ی بهداشت در کشور داریم که خیلی از اساتید آن ها، دانش آموخته ی این دانشکده هستند و در دانشکده خود به تربیت دانشجویان جدید می پردازند و تحقیقات جدید انجام می دهند. از طرفی یک تعدادی از دانش آموختگان دانشکده ی بهداشت  مدیران نظام سلامت هستند. خیلی از مدیران نظام سلامت هم به نحوی از دانشکده ی بهداشت فارغ التحصیل شدند یا از دوره های MPHگواهی عالی بهداشت عمومی گرفته اند. همچنین به نحوی تعداد زیادی از کارشناسان مسئول نظام سلامت، کارشناسان نظام سلامت، مدیران ارشد نظام سلامت و مدیران میانی همه اینها از دانشجویان دانشکده ی بهداشت هستند و ما خوشحالیم که دانشکده از این جهت توانسته نقش مهمی را در ارتقای سلامت جامعه پیش ببرد. یکی از ویژگی های مهم این دانشکده این است که تمرکز اصلیش روی پیشگیری است و این هم اهمیت خودش را دارد. ما در حیطه های مختلف بهداشت عمومی و سلامت عمومی هم دانشجو تربیت می کنیم، هم تحقیق انجام می دهیم که خیلی از این تحقیقات، تحقیقات نو و کاربردی هستند. من از اساتید قدیمی دانشگاه و دانشکده شنیدم که از ابتدا هم پژوهش در کشور ما به صورت خیلی فعال و جدی از همین دانشکده ی بهداشت شروع  شده است.  اولین پژوهش های مهم حیطه ی سلامت عمومی و بهداشت عمومی کشور از این دانشکده شروع شده است و بخشی از این پژوهش ها منجر به طراحی شبکه ی بهداشت کشور شده است. این دانشکده در استقرار شبکه ی بهداشت کشور که جزءافتخارات کشور ما است و الآن هم دارد به نحوی توسعه پیدامی کند، در چار چوب طرح تحول سلامت نقش داشته است. بنابراین هم از جهت آموزش هایی که آن زمان داده شده، هم از جهت پژوهش هایی که انجام شده، هم از جهت خدماتی که اساتید و دانشجویان و دانش آموختگان این دانشکده انجام داده اند، برنامه های کنترل بیماریهای واگیردار مثل کنترل مالاریا، کنترل لیشمانیا و کنترل بیماریهای انگلی و قارچی، دانشکده بهداشت از جهت ارائه ی خدمت یعنی انجام خدمت در زمینه ی کنترل این بیماریها از قدیم نقش پررنگی داشته است به نحوی که یک زمانی 25 ایستگاه آموزشی و تحقیقاتی تحت پوشش این دانشکده در سراسر کشور فعالیت می کرده، اساتید و دانشجویان و کارکنان دانشگاه در این ایستگاه ها وظایف خود را انجام می دادند و همزمان تحقیق و آموزش هم انجام می داده اند. بنابراین این دانشکده هم در گذشته نقش پررنگی در پیشگیری از بیماریها بخصوص بیماریهای واگیردار داشته و همین الآن هم که با بیماریهای بازپدید و بیماریهای نوپدید مواجه هستیم، بیماریهای خاص غیرواگیردار مثل بیماریهای قلبی و عروقی،  بیماریهای کانسر که خیلی از این بیماریها منشاءآن به سبک زندگی مردم و شیوه هایی که ما داریم برمی گردد، دانشکده بهداشت  در این حیطه ها هم سعی کرده ورود کند تا هم از جهت آموزشی، هم از جهت پژوهشی و هم از جهت ارائه بتواند خدمات بهتری را ارائه دهند.

دانشکده ی بهداشت چه بسترهایی را برای بازگشت دانش آموختگان خودش و ایجاد تعامل دو طرفه با آنان داشته  و یا  می تواند داشته باشد؟

چون خیلی از دانش آموختگان  دانشکده از سالهای قبل در دیگر دانشکده های بهداشت کشور مشغول فعالیت هستند و خیلی از اینها به عنوان کارشناس در نظام سلامت کشور فعالیت می کنند ما به شکل های مختلف با اساتید، کارکنان و کارشناسان ارتباط داریم و هم دوره های کوتاه مدت متنوع و مختلفی در دانشکده داریم که تعدادی از این دانش آموختگان که الآن کارشناس و یا مدیر در حوزه سلامت هستند، با شرکت در این دوره آموزش می بینند و اطلاعات و توانمندی هایشان به روز می شود. البته دانشکده در طی سالها سمینارهای علمی در حیطه های مختلف برگزار می کند و بسیاری از دانش آموختگان دانشکده می توانند در این سمینارها شرکت کنند. در چارچوب راهنمایی پایان نامه های دانشجویی باز با تعدادی از آنان ارتباط داریم. گاهی اساتید دانشکده به عنوان استاد و مشاور به برنامه های دانشجویی کمک می کنند و به علاوه مشاوره هایی نیز از طریق نظام سلامت کشور دریافت می شود. خوشبختانه دانشکده ارتباط خوب و فعالی با دانشکده های بهداشت کشور دارد و وظیفه ی خودمان است که توانمندی که در دانشکده ی بهداشت وجود دارد آنها هم بتواننداستفاده کنند. البته در ارتباط با شبکه های بهداشت کشور،  دانشگاه های علوم پزشکی کشور و  معاونت های بهداشتی سعی  می کنیم اقدامانی که صورت می گیرد در راستای پاسخ به نیازهای آنان باشد و خیلی از این کارها از طریق دانش آموختگان دانشکده انجام می شود.

به عنوان رئیس قدیمی ترین دانشکده ی بهداشت چه انتظاری از فارغ التحصیلان این دانشکده دارید که نگاهشان برای سلامت جامعه باید کمی متفاوت تر از سایر دانش آموختگان باشد؟

من فکر می کنم کار کردن در حیطه ی بهداشت و پیشگیری و اساساً کار کردن در حیطه ی سلامت خیلی ارزشمند است. مخصوصاٌ که حیطه ی بهداشت و پیشگیری باشد واین افتخار بزرگی است. انتظار دارم که دانش آموختگان دانشکده های بهداشت کشور و دانش آموخته های علوم بهداشتی و به طور کلی همگی قدر خودشان را بدانند که چه کار مهم و ارزشمندی انجام می دهند. همین که بتوانند توانمند باشند و بدانند که بدون توانمندی نمی توانند به وظیفه ی خودشان به خوبی عمل کنند. انتظار دارم با انگیزه و علاقه و با عشق و مجاهدت کار کنند که انشاا... اگر اینها را با هم ترکیب کنیم حتماً افراد موثری در جامعه خواهند بود و قطعا می توانند خدمات مهم و ارزشمندی برای جامعه شان انجام دهند. 

در بعد بین المللی و آموزش به دانشجویان خارجی چه اقداماتی در دانشکده صورت گرفته و چه برنامه هایی را در نظر دارید؟ 

خوشبختانه در طی 4یا 5 سال گذشته از بیشتر از 15 کشور دنیا در رشته های مختلف دانشجوی  خارجی در دانشکده ی بهداشت داشتیم. تقریبا همیشه بین 30تا 40 نفر دانشجودر مقطع دکترا یا ارشد یا مقطع MPH  از کشورهای خارجی در دانشکده مشغول به تحصیل بوده و این روند همچنان ادامه دارد. به علاوه اینکه ما توانسته ایم ارتباط های بین المللی نسبتا خوبی هم با مراکز علمی و مراکز پژووهشی کشورهای دیگر بخصوص با دانشکده های بهداشت کشورهای پاکستان، لبنان، مصر و بعضی از کشورهای دیگر منطقه و حتی بعضی از کشورهای پیشرفته مثل کانادا، آمریکا،  انگلستان و استرالیا برقرار و طرح های مشترک پژوهشی با اساتید این دانشکده ها ایجاد کنیم. در زمینه ی آموزش دانشجویان هم همانطور که قبلا عرض کردم دانشجویانی  از کشورهای خارجی به عنوان دانشجو در دانشکده بهداشت مشغول به تحصیل هستند.

همچنین چند استاد افتخاری از خارج از کشور در طی چند سال گذشته دعوت کردیم و ارتباط خوبی هم با این اساتید داریم. برخی از این اساتید در دانشکده ی بهداشت دوره هایی هم برگزار کردند با بعضی از این افراد طرح های تحقیقاتی مشترکی در حال انجام است و این فرآیندی است که به تدریج توسعه پیدا می کند. 

آقای دکتر همانطور که مستحضرید دانشگاه در تدارک جشن بزرگ دانش آموختگان خود است، نگاه شما به این جشن به عنوان یکی از بزرگترین برنامه های دانشگاه چیست و چه پیامی برای دانشگاه و دانش آموختگان می تواند داشته باشد؟

یک نقطه ی قوت جشن دانش آموختگان آن هست که به صورت یکپارچه برگزار می گردد یعنی همزمان در یک روز از همه ی دانشکده ها و از همه ی دانش آموختگان در رشته های مختلف در کنار هم و در کنار خانواده هایشان قرار می گیرند و این یک محیط با نشاط و پر شوری را ایجاد می کند. این کار  به نظرم یک حرکت ارزشی و نمادین است که می تواند باعث ایجاد انگیزه بشود. هم برای کسانی که دانشجوی دانشکده نیستند که به نحوی تلاش کنند تا در این دانشگاه تحصیلات داشته باشند، هم برای کسی که به مرحله دانش آموختگی از دانشگاه رسیده است. رشته های مختلف در نظام سلامت یکپارچه است یعنی پزشک، داروساز، دندانپزشک، پرستار، پیراپزشک و ... همه باید به عنوان یک تیم در کنار هم باشند. به نظرم جشن دانش آموختگان یک حرکت نمادینی است به نحوی که نشان می دهد که در نظام سلامت همه ی این دانش آموختگان به صورت یک تیم در کنار هم قرار میگیرند تا بتوانند مشکلات نظام سلامت را حل کنند. این برنامه چون به صورت یکپارچه برگزار می شود و تاثیرش بر ایجاد انگیزه خدمت نسبت به زمانی که به صورت جدا انجام شود بیشتر است. 

یکی از برنامه های جشن یکپارچه تقدیر از دانشجویان و استادان برگزیده است. نگاه شما به این بخش از مراسم چیست؟

تقدیر از اساتید پیشکسوت و اساتید برگزیده و از دانشجویان برگزیده، در مرحله ی اول تقدیر و تکریم مقام علم و عالم است و در مرحله ی بعد، خود این باعث افزایش انگیزه و نشاط می شود. چون خیلی از دانشجویان و اساتید جوان نیاز به یک الگو دارند، الگویی که هم از نظر توانمندی هم از نظر رفتاری و اخلاقی الگویی کامل باشد. معرفی این افراد می تواند به این الگو سازی کمک کند و اینکه افراد نهایت هدفی که مد نظرشان است، به آن دسترسی پیدا کنند و در ذهن خودشان به نحو ملموسی مجسم کنند و تلاش کنند به آن هدف برسند. من فکر می کنم این الگو سازی نقش مهمی در ایجاد انگیزه پیشرفت در افراد دارد. 

چه پیشنهاد، توصیه و حتی انتقادی نسبت به این برنامه و عملکرد مجریان آن دارید؟ 

ابتدا لازم است از همه ی همکاران دفتر ارتباط با دانش آموختگان و جناب استاد بهادری تشکر کنیم که در طی این چند سال این مراسم هر سال نسبت به سال قبل بهتر، باشکوه تر و منسجم تر اجراءشده است. طبیعتا جشن دانش آموختگان براساس هدفی که برایش متصور شده است برنامه ای است که در خیلی از دانشکده های معتبر دنیا به طور سالیانه با همان هدف خاص خودش برگزار می شود. من فکر می کنم این جشن به عنوان یک الگو در کشور و جامعه به صورت یکپارچه برگزار می شود و از جهاتی نیز  توسعه و ارتقاءپیدا  کرده است. امیدوارم هر چه که می گذرد این مهم نهادینه تر، باشکوه تر و پر شور تر برگزار شود.

برای دانشجویانی که امسال فارغ التحصیل می شوند و در این جشن شرکت دارند چه پیامی دارید؟

من این موفقیت مهم و ارزشمند را به همه ی دانش آموختگان و خانواده هایشان مخصوصا دانش آموخگان دانشکده ی بهداشت و اساتید این دانشکده صمیمانه تبریک می گویم. امیدوارم هر جایی که هستند افراد خیلی مفید و منشا اثری برای جامعه باشندو انشاءا...به بهترین نحو به جامعه ی خودشان خدمت کنند. برای همه ی دانش آموخته های دانشگاه و بخصوص دانش آموخته های دانشکده ی بهداشت آرزوی موفقیت دارم.