دکتر اکبری: تاریخچه دانشگاه، شناسنامه دانشگاه است

دكتر اكبري: تاريخچه دانشگاه، شناسنامه دانشگاه است

رييس دانشكده توان‌بخشي، پيشكسوتان را درختاني تنومند با ريشه‌اي محكم در زمين و نسل جديد را نهال‌هايي دانست كه با تكيه‌بر آن‌ها آرامش را به دست خواهند آورد.

 

 

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در آستانه 80 سالگي تأسيس دانشگاه و برنامه‌هايي كه دانشكده توان‌بخشي براي اين مراسم تدارك ديده، گفتگويي با دكتر اكبري رئيس اين دانشكده انجام‌ داده‌ايم كه شمارا به خواندن آن دعوت مي‌كنيم.

به‌عنوان رئيس نخستين دانشكده توان‌بخشي كشور، مرور تاريخچه 80 ساله دانشگاه چه تأثيري مي‌تواند در اهداف و برنامه‌هاي آتي دانشگاه داشته باشد؟
استفاده از تجربيات اساتيد گذشته رشد دانشگاه را تسريع خواهد كرد. اين‌كه دانشگاه در طول 80 سال چه مسيري را طي كرده و چه اتفاقاتي بر دانشگاه گذشته، چه كساني در جهت رشد و اعتلاي دانشگاه زحمت كشيدند، اين افراد چه خصوصياتي داشتند، بسيار مهم است. بايد ياد آن‌ها را زنده داريم و بدانيم كه امروز ما وارث و امانت‌دار اين اساتيد هستيم و بايد به اين ميراث افتخار كنيم. آن را بزرگ بشماريم و در جهت رشد بيشتر آن كوشش كنيم.

دانشگاه در كنار برنامه‌هاي آموزشي، پژوهشي، خدماتي و درماني نيازمند معرفي اين فعاليت‌ها به مردم است و به همين منظور فكر مي‌كنيد چه برنامه‌هايي براي دانشگاه لازم است؟
حضرت امام خميني (ره) جمله‌اي دارند كه فرموده‌اند دنيا روي تبليغات مي‌چرخد. تبليغات در كاركنان دانشگاه ايجاد انگيزه و تحرك مي‌كند و باعث مي‌شود كه افراد از تجربيات يكديگر آگاهي پيدا كنند. البته تبليغات بايستي گوياي عمل باشد، آن‌وقت است كه مي‌تواند به‌عنوان يك محرك واقعي اثرگذار باشد. در آن صورت مي‌توان پي برد در محيطي كه هستيم چه‌كارهايي صورت گرفته است. اين مسئله در مورد دانشگاه هم صدق مي‌كند. دانستن تاريخچه دانشگاه موجب مي‌شود تا كاركنان آن بفهمند، چه مسيري طي و چه‌كارهايي توسط چه كساني انجام‌شده تا امروز دانشگاه در جايگاه كنوني قرارگرفته است.

به مناسبت هشتادمين سالگرد تأسيس دانشگاه، نمايشگاه تاريخچه دانشگاه نيز برپا خواهد شد، شما برپايي نمايشگاه و به‌طور اخص اين نمايشگاه را چگونه ارزيابي مي‌كنيم؟
تاريخچه دانشگاه شناسنامه دانشگاه و زندگي و سرگذشت 80 ساله آن است. اين نمايشگاه مي‌تواند باعث شود از دوران تولد تا 80 سالگي دانشگاه را بهتر بشناسيم و از اين شناخت درس زندگي، فداكاري و ايثارگري بياموزيم و دستاوردهاي دانشگاه را ارزيابي كنيم. البته ارزيابي دانشگاه به عبارتي ارزيابي خودمان است اينكه براي دانشگاه چه كرده‌ايم، چند درصد در رشد و اعتلاي دانشگاه سهيم بوده‌ايم. بايد مقايسه بين حال و گذشته انجام دهيم بايد بدانيم امروزه ضروريات دانشگاه چيست، براي مثال چه راه‌هايي اتخاذ كنيم كه در چند سال آينده جزو 20 دانشگاه برتر دنيا باشيم. چه كنيم كه باعث شود معنويت و اخلاق در دانشگاه همراه با مسائل علمي رشد كند. چه بكنيم تا فارغ‌التحصيلان ما علم مبتني بر باورهاي ديني و اخلاقي داشته باشند.

به نظر شما برپايي اين نمايشگاه چه اندازه به پيدا كردن نقاط ضعف و قدرت دانشگاه كمك خواهد كرد؟
مرور بر تجربيات 80 ساله دانشگاه و شناخت چالش‌ها و نكات مثبت آن باعث مي‌شود راه‌كارهاي بهتري براي رشد دانشگاه اتخاذ كنيم.

در اين نمايشگاه علاوه بر دانشكده‌ها، بيمارستان‌ها، مراكز تحقيقاتي و معاونت‌ها هم حضور خواهند داشت. به نظر شما حضور همه واحدها در كنار هم چه پيامي براي افراد داخل و خارج دانشگاه خواهد داشت؟
دانشگاه يك خانواده است. تمام واحدها هميشه در كنار هم و همدل بوده و هستند و اين امر باعث شده همه از دستاوردهاي يكديگر مطلع شده و از تجربيات هم استفاده كنند، مشكلات و كمبودهاي هم را بشناسند و همه همگام باهم و با يك نيروي محركه قوي بر اساس برنامه‌هاي علمي و فرهنگي كه براي دانشگاه ترسيم‌شده حركت كنند.

دانشگاه علوم پزشكي تهران، در حيطه علوم پزشكي رتبه نخست را دارد كه نتيجه تلاش استادان و دانشجويان آن بوده، آيا معرفي بهترين‌ها و برترين‌هاي آن مي‌تواند دانشگاه را در حفظ اين رتبه كمك كند؟
شكي نيست كه تمامي اعضاي خانواده دانشگاه علوم پزشكي تهران، جزء بهترين‌ها هستند. چون دانشگاه خوب را افراد آن دانشگاه مي‌سازند. من معتقدم حتي يك كار ساده دانشگاه تهران ارزشي بالايي دارد. وقتي دانشگاهي مثل دانشگاه علوم پزشكي تهران داراي عظمت و ارزش بزرگي باشد قطعاً افراد داخل آن‌هم داراي ارزش و عظمت خواهند بود. دانشگاه تهران، مادر همه دانشگاه‌ها بوده و هست يعني اينكه تقريباً ريشه همه دانشگاه‌ها، از اين دانشگاه بوده، پس بايد اين شعار هميشه در گوشمان باشد كه وظيفه ما نسبت به اين دانشگاه چيست؟ همه ما بايد به اين دانشگاه تعصب داشته باشيم و به آن افتخار كنيم و در جهت رشد دانشگاه چه ازنظر علمي و چه ازنظر اخلاقي هميشه كوشا باشيم.

بسياري از نوآوري‌هاي حوزه علوم پزشكي در دانشگاه علوم پزشكي تهران اتفاق افتاده و بسياري از دانشگاه‌ها از آن الگوبرداري كرده‌اند، به نظر شما وظيفه و رسالت امروز دانشگاهيان براي حفظ اين جايگاه چيست؟
دانشگاه تهران به فرمايش مقام معظم رهبري نماد علمي كشور است. اين جمله‌ي بسيار جامع و بزرگي است. شكي نيست كه اين دانشگاه هميشه الگوي ساير دانشگاه‌ها بوده، امروز دانشگاه ما با داشتن گروه‌هاي علمي قوي و مراكز تحقيقاتي گسترده رقيبي در داخل كشور ندارد و به قول رييس محترم دانشگاه، ما بايد رقيب خودمان را در دانشگاه‌هاي معتبر خارج از اين مملكت جستجو كنيم. ما بايستي هرروز خودمان را با دانشگاه‌هاي معتبر خارج از اين مملكت مقايسه كنيم. اينكه كجا بوده‌ايم، كجا هستيم و كجا بايد برويم. در طي اين مسير چه خطاهايي داشته‌ايم و درصدد راه‌حل آن باشيم. آيا پژوهش ما در خدمت آموزش قرارگرفته است؟ اين‌ها مهم‌ترين سؤالاتي هستند كه بايد به آن‌ها پاسخ دهيم و با يافتن پاسخ‌ها در حفظ جايگاه دانشگاه گامي مهم برداريم.

با نگاه به گذشته دانشگاه، نام استادان برجسته‌اي را مي‌بينيم كه منش و اخلاقشان مثال‌زدني است. به نظر شما چگونه مي‌توان اين خصوصيات را در بين دانشجويان ترويج كرد؟ 
امروزه بايد به هر دو بعد علمي و اخلاقي توجه شود علم و اخلاق دو بال پرواز به‌سوي سعادت‌اند. اساتيد پيشكسوت افراد دين‌داري بودند و ارتباط تنگاتنگي با دين و اخلاق داشتند. اين دو مقوله در كنار هم از آن‌ها انسان‌هاي بزرگي ساخته است.
در قرون گذشته افرادي مانند بوعلي سينا، ابوريحان بيروني، زكرياي رازي و... هم علم داشتند، هم دين وهم اخلاق. البته در عصر ما نيز استادان بزرگي مانند دكتر آرمين بودند. به ياد دارم كه ايشان در كلاس درس پاتولوژي هميشه در صحبت‌هاي خود اشاراتي به مبدأ آفرينش و تفسير آن از ديد ابوعلي سينا و امثالهم مي‌كرد كه همه اين‌ها شواهد علم، اخلاق و دين‌داري است.
از اساتيد ديگر مي‌توان از دكتر كوثريان كه بنيان‌گذار علم آناتومي در كشور بود نام برد. عالم بودن و دين‌داري از خصايص مهم ايشان بود؛ و به شاگردانش درس زندگي مي‌آموخت. بايد زندگي اين دانشمندان را به دانشجويان بشناسانيم تا آن‌ها الگويي در زندگي خود قرار دهند. علم از اسماء الهي و جزء محدوده دين است. پس اگر فرد دين‌داري را بيابيم كه در جهت كشف اسماء الهي مشغول است انسان ارزشمندي است.

دربخشي از مراسم هشتادسالگي دانشگاه، از پيشكسوتان و كساني كه خدمات ارزشمندي داشته‌اند تقدير خواهد شد. آيا معرفي آن‌ها تأثيري در نسل جوان امروز خواهد داشت؟
يك پيشكسوت درختي است تنومند كه ريشه‌هايش در زمين فرورفته. يقيناً در طول رسيدن به اين تنومندي مشكلاتي هم داشته ولي همه آن‌ها را باتدبير پشت سر گذاشته و به درخت تنومندي مبدل شده كه سايه بزرگي دارد كه هيچ باد و طوفاني نمي‌تواند به‌راحتي آن را از ريشه درآورد. اساتيد جوان ما نيز در حكم نهالي هستند كه تازه داخل زمين كاشته شده‌اند. ممكن است طوفان به‌راحتي آن‌ها را از ريشه درآورد يا به آفتي دچار شود. 
وقتي به اين درختان تنومند و پيشكسوت، نگاه مي‌كني، وقاري در آن‌ها مي‌بيني كه هركسي مي‌تواند زير سايه آن استراحت كند و آرامش يابد. اگر اساتيد جوان مي‌خواهند مانند اساتيد پيشكسوت تنومند شوند بايد زير سايه آن‌ها پناه گيرند. تا مرام و معرفت و علم را باهم كسب كنند. نمايند. احترام به پيشكسوتان يعني احترام به كساني كه عمر خود را در جهت اعتلا و رشد مكاني يا موضوعي صرف كرده‌اند. حالا ممكن است اين پيشكسوت يك استاد دانشگاه باشد يا يك كارمند. در دين مبين اسلام و ساير اديان به احترام پيشكسوتان تأكيد فراوان شده است. اين وظيفه ابتدا به عهده مسئولين است اگر بنده كه مسئولم اين امر مهم را رعايت كنم دانشجويان و كاركنان نيز خواهند آموخت.

يكي از مهم‌ترين و بزرگ‌ترين ميراث دانشگاه، دانش‌آموختگان آن هستند، دانشكده توان‌بخشي براي بهره‌مندي از اين پتانسيل‌ها چه برنامه‌هايي در نظر دارد؟
حضور دانش‌آموختگان در دانشگاه برنامه‌ي جديدي است. بايد از دكتر بهادري براي پررنگ كردن حضور پيشكسوتان در دانشگاه سپاسگزاري كنيم. بايد برنامه‌اي تدوين كه همه دانش‌آموختگان ارتباطشان با دانشگاه برقرار كرده و حفظ كنند. اين مسئله قطعاً در رشد و ارتقاي دانشگاه اثرگذار خواهد بود. دانش‌آموختگان دانشگاه علوم پزشكي تهران براي ساير دانشگاه‌ها بزرگاني هستند كه از تجربه علمي و مديريتي آن‌ها بهره مي‌گيرند. دانش‌آموختگان دانشكده توان‌بخشي به‌عنوان قديمي‌ترين دانشكده كشور نيز از اين قاعده مستثنا نيستند. در مرتبه علم و دانش انسان‌هاي بزرگ و وارسته‌اي هستند. اين دانشكده نيز هميشه در برنامه‌هاي خود از حضور اين اساتيد بهره‌مند‌است.

با توجه به نزديك شدن به پايان سال مهم‌ترين برنامه دانشكده توان‌بخشي چيست؟
حركت دانشكده توان‌بخشي بر اساس برنامه عملياتي چهارساله دانشگاه است. پيگيري چارت جديد مهم‌ترين برنامه دانشكده در سال 94 است. ايجاد رشته‌هاي جديد، حركت به سمت بين‌المللي شدن، ارزيابي كمي و كيفي گروه‌هاي آموزشي، بازنگري رشته‌هاي توان‌بخشي و فعال كردن مراكز تحقيقاتي از برنامه‌هايي است كه در سال 94 به همگي آن‌ها پرداخته خواهد شد.

اگر بخواهيد دانشگاه تهران را با قدمت 80 ساله كه خدمات ارزشمندي به جامعه ارائه كرده، معرفي كنيد يا يكي از ويژگي‌هاي آن را بيان كنيد چه مي‌گوييد؟
اين دانشگاه آن‌قدر بزرگ است كه نمي‌توان حق مطلب را بيان كرد؛ اما ازنظر من دانشگاه تهران در بين تمام دانشگاه‌ها بلندترين قله علمي و فرهنگي و افتخار تمام ايرانيان در جهان است./ق

از فرصتي كه براي اين مصاحبه به ما داديد سپاسگزارم.

کلمات کلیدی