به گزارش روابط عمومی دانشکده پرستاری و مامایی؛ فاطمه بهرام نژاد، سال 1385 از مقطع کارشناسی از دانشگاه علوم پزشکی کرمان فارغ التحصیل شد. وی سال 1387 در اولین دوره کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت ویژه در دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شد و این دوره را در سال 1389 به پایان رساند.
وی که دو سال طرح نیروی خدمات انسانی اش را در بخش مراقبت ویژه گذرانده و همزمان با دوره تحصیل به صورت حق التدریس با دانشگاه علوم پزشکی تهران، کرمان و واحد آموزش بیمارستانهای نیروی انتظامی و سپاه همکاری کرده بود؛ در آبان ماه سال 1395 با کسب نمره کامل از  دوره دکتری آموزش پرستاری از دانشگاه علوم پزشکی تهران فارغ التحصیل شد.  
 
 
موضوع رساله شما چیست؛ در مورد آن برایمان توضیح دهید و بفرمائید که تمرکز اصلی این پژوهش چیست ؟
موضوع پایان نامه بنده طراحی و تدوین راهنمای بالینی در خصوص عدم احیای بیماران در حال احتضار بود. در واقع از دهه 1970 بحثهای زیادی در خصوص اینکه آیا همه بیمارانی که نیاز به احیای قلبی ریوی دارند این فعل برایشان انجام شود یا نه در سراسر دنیا مطرح شده است. هدف از عدم احیای بیمار در حال احتضار، در حقیقت، مرگی همراه با آرامش و بدون انجام درمان­های بیهوده است. چالشهای متعددی هم در این زمینه وجود داشته و دارد. انتقال بیمار به بیمارستان، بستری شدن در بخش مراقبت­های ویژه، استفاده از تجهیزات و امکانات، اشغال تخت بخش مراقبت ویژه و نیاز مبرم به این تخت توسط سایر بیماران، ترومای شدید عاطفی به بیمار و خانواده، ملحوظ کردن مؤلفه­های ارزشی، قانونی، اخلاقی، مذهبی و فرسودگی شغلی ارائه­دهندگان خدمات مراقبتی برای بیماری که احتمال برگشتش به زندگی کمتر از 5 درصد بوده و یا در صورت برگشت، کیفیت زندگی پایینی دارا است، از جمله چالش­های ایجاد شده در این زمینه هستند و کشورها را به سمت تحقیق و تدوین راهنمای بالینی در این زمینه سوق داده است. از سال 2000 بسیاری از کشورها در فکر تدوین راهنمای بالینی در این زمینه بوده اند. در واقع راهنماهای بالینی، می­توانند به­عنوان الگویی برای هدایت اجرای بهترین گزینه­ی عملکردی و چارچوبی مناسب برای تصمیم­گیری­های بالینی و در عین حال معیار عینی برای ارزیابی عملکرد تیم درمانی باشند. پایان نامه من نیز در همین زمینه طراحی و تدوین شده است. 
 
آیا مطالعه مشابهی در ایران در این خصوص شده بود؟ خیر در ایران تاکنون راهنمای بالینی در خصوص عدم احیای قلبی ریوی بیماران در حال احتضار تدوین نشده است. درواقع مطالعات کمی چه در زمینه تحقیق کمّی و چه کیفی دراین خصوص در ایران وجود دارد و یکی از پیشنهادات من برای مطالعات آتی نیز انجام کارهای تحقیقاتی در این زمینه است.
 
در مطالعات خارجی چطور؟
در سطح بین المللی راهنماهای بالینی در خصوص عدم احیای قلبی-ریوی  بیماران در حال احتضار تدوین شده است. اما اینکه پرستار مجری باشد و هدایت و رهبری تیم را  داشته باشد برای NHMRC(برنامه شورای ملی سلامت و پژوهش پزشکی استرالیا) هم جالب بود و بسیار تیم تحقیق ما را تشویق کرد.
 
اگر بخواهید مطالعه در این خصوص را ادامه دهید، فکر می کنید چه جنبه ای از آن جای کار دارد و روی آن پژوهش می کنید؟
آن­چه که در روند اجرای این طرح حاصل شد، نمایان­گر آن است که هنوز جامعه ­ی ایرانی، زمینه ­ی قبول راهنمای بالینی در این زمینه را به ­دلایل متعددی که در طی پژوهش شرح داده شد، ندارد. شاید اولین گام در این زمینه این باشد که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به ­عنوان متولی سلامت جامعه، درخواست بررسی چالش­های وجود راهنمای بالینی را در خصوص عدم احیای بیماران در حال احتضار به­صورت بین­رشته­ای خواهان شود. دعوت از حقوق­دانان، متخصصین علوم اجتماعی، جامعه شناسان، کارشناسان مذهبی، متخصصین اخلاق پزشکی، پزشکان، پرستاران، سیاستگزاران نظام سلامت، نمایندگان شرکت­های بیمه، بیماران و خانواده­ی آنها در بررسی همه­ی جوانب کار از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. به نظر می­رسد در دنیای کنونی تنها یک نهاد یا سازمان متولی کاری با این ابعاد توانایی موفقیت را ندارد و شاید لازم باشد در این زمینه قراردادهای بین دانشگاهی بسته شود. پژوهش ما، به­عنوان اولین سنگ بنای تدوین راهنمای بالینی در زمینه­ی عدم احیای قلبی-ریوی بیماران در حال احتضار، موانع تدوین راهنمای بالینی و ذی نفعان آن را مشخص کرده است و می­تواند به­عنوان راهنمایی جهت تسهیل کار استفاده شود. به نظر می­رسد شاید لازم باشد در کریکولوم درسی دانشجویان علوم پزشکی بالاخص دانشجویان پرستاری و پزشکی، مراقبت­های پایان حیات و یا سایر مسائلی که از نظر اخلاقی چالش­برانگیز هستند، گنجانده شود. همچنین جمع­آوری شواهد در اولویت­های پژوهشی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دانشکده­های پرستاری و پزشکی و مراکز تحقیقاتی قرار گیرد.

مهم ترین مشکلی که در جمع آوری داده ها با آن مواجه شدید، چی بود؟ 
در واقع چون پژوهش حاضر اولین کار در این زمینه بود و عدم احیای قلبی ریوی هم موضوع چالش برانگیزی بود برای همین جمع آوری اطلاعات در این زمینه خیلی مشکل بود. بعضاً  اتفاق می افتاد که در حدود سه یا چهار ماه طول می کشید با ذی نفعان و شرکت کنندگان در مطالعه هماهنگی می کردیم که مصاحبه کنیم و بعد از چهارماه انتظار، شرکت کننده از انجام مصاحبه منصرف می شد و مهمترین دلیل عدم انجام مصاحبه را تابو بودن و قانونی نبودن عدم احیای قلبی ریوی در کشور مطرح می کرد. چندین بار شرکت کننده با اینکه فرد، ذی نفعی در راهنمای بالینی در زمینه عدم احیای قلبی ریوی بوده و صلاحیت بالینی و علمی داشته بعد از مصاحبه ، پشیمان می شد و باید متن مصاحبه کلاً حذف می شد. به همین دلیل روند جمع آوری اطلاعات در مصاحبه های ما بسیار مشکل بود.
 
خروجی رساله شما چند مقاله بود؟
تاکنون 9 مقاله از کار پایان نامه بنده استخراج شده است که 5 مقاله در مجلات ای اس ای و پاب مد به چاپ رسیده است.یکی از این مقالات Study protocol  بوده است. دو مقاله هم نامه پذیرش آنها بعد از دفاع ام دریافت شده و 2 مقاله هم پاسخ داوری آنها داده شده و منتظر جواب نهایی آنها هستیم.
 
و اما حرف آخر
در همه طول تحصیلم، دغدغه  اصلی من انجام تحقیقات کاربردی بوده است. در واقع لازم است ما کارهای تحقیقاتی انجام بدهیم که در بالین قابلیت کاربرد را داشته باشند و دغدغه اصلیشان بیمار باشد و لاغیر. خدا را شاکرم که هم در دوره کارشناسی ارشد و هم دکتری، اساتید راهنمایی داشته ام که از من حمایت کرده اند. موضوع رساله من در دروه دکتری واقعاً چالش برانگیز و پیچیده بود و سختی های زیادی را به همراه داشت اما استاد راهنمای بنده جناب آقای دکتر چراغی با سعه صدر و صبوری در همه مراحل بنده را حمایت کرده و  به من اجازه دادند که به دور از هر شتابزدگی و با صبر مراحل را پیگیری کنم. برخود لازم می دانم کمال تشکر و امتنان را از ایشان داشته باشم. در انجام این کار، افراد زیادی تیم تحقیق ما را حمایت کردند که لازم است در راس همه آنها از سرکار خانم دکتر مهرداد، خانم دکتر پونه سالاری و جناب آقای دکتر آرمین شیروانی کمال تشکر و قدردانی را داشته باشم. امیدوارم دوستان کارشناسی ارشد و دکتری به سوی انجام طرح های تحقیقاتی که ماحصل آن سودرسانی به بیمار و ارتقا کیفیت خدمات نظام سلامت است، پیش روند