دکتر آقاجانی در ابتدای سخنان خود گفت: موضوع فرسودگی شغلی در بین ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی، به‌ویژه پزشکان، از مباحث بسیار حائز اهمیت است که نیازمند توجه ویژه هم در سطح آگاهی‌بخشی به پزشکان و سایر فعالان این حوزه، و هم در سطح مسئولین و سیاست‌گذاران است. مداخلات آگاهانه و اثربخش می‌تواند به اصلاح این روند رو به رشد کمک کند.

وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که به دلایل مختلف، بحث فرسودگی شغلی در بین پزشکان، به‌ویژه پس از همه‌گیری کووید-19، به طور فزاینده‌ای در سطح جهانی مطرح شده است. افسردگی در بین پزشکان نیز از جمله بیماری‌هایی است که رو به افزایش است.

ما نباید فرسودگی شغلی را به عنوان یک امر عادی تلقی کنیم. سه علامت اصلی برای فرسودگی شغلی وجود دارد: احساس خستگی روحی و جسمی، احساس بی‌تفاوتی نسبت به بیماران، و احساس بی‌کفایتی و کاهش دستاوردها. هر کدام از این علائم، زنگ خطری برای سلامت روان پزشکان است.

دکتر آقاجانی افزود: تحقیقات نشان می‌دهد که پزشکان تحت فشارهای روانی زیادی قرار دارند. سال 2024 گزارشی در "مدسکای" (Medscape) با جمله کلیدی "ما داریم گریه می‌کنیم که هیچ کسی توجه ندارد" منتشر شد. حجم بالای کار، عدم وجود زمان کافی برای استراحت، و انتقال بار روانی کار به منزل، از جمله عواملی هستند که منجر به فرسودگی شغلی می‌شوند.

وی خاطر نشان کرد: پزشکی، شغلی است که با زندگی انسان‌ها سروکار دارد و نتایج آن، همیشه قابل پیش‌بینی نیست. عوامل متعددی مانند: وضعیت اقتصادی، تجهیزات، و همکاری تیم درمانی، بر نتایج کار تاثیر می‌گذارند.

آمارها نشان می‌دهد که فرسودگی شغلی در بین پزشکان، به‌ویژه در بین خانم‌ها و پزشکان جوان، رو به افزایش است. مواجهه مداوم با بیماران بدحال، استرس ناشی از تصمیم‌گیری‌های حساس، و عدم تجربه کافی، از جمله عواملی هستند که پزشکان را در معرض خطر فرسودگی شغلی قرار می‌دهند.

اگر به این موضوع توجه نشود، فرسودگی شغلی می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خدمات، نارضایتی بیماران و حتی خودکشی در بین پزشکان شود.

دکتر آقاجانی به مکانیسم های مقابله با فرسودگی شغلی اشاره کرد و صحبت با دوستان و خانواده و انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش را از جمله آنها دانست.

وی ادامه داد: باید توجه داشت که فرسودگی شغلی، اغلب ناشی از مشکلات سیستمی است و پزشکان، قربانیان این سیستم هستند.

پزشکان به دنبال کاهش حجم کارهای اداری، افزایش اختیار در تصمیم‌گیری‌ها، و ایجاد فرصت‌هایی برای استراحت و تفریح هستند. آن‌ها همچنین به دنبال ایجاد تشکل‌های صنفی هستند تا بتوانند با همدلی و همفکری، مشکلات خود را حل کنند. باید توجه داشت که بهبود وضعیت پزشکان، یکی از اهداف اصلی نظام سلامت است. نظام‌های سلامت سوسیالیستی که خدمات رایگان ارائه می‌دهند، میزان فرسودگی شغلی کمتری در بین پزشکان دارند.

وی در پایان سخنان خود گفت: آمارها در ایران نیز نگران‌کننده است. بسیاری از رزیدنت‌ها و پزشکان جوان، از فرسودگی شغلی رنج می‌برند. فشار کاری، کمبود امکانات، و عدم حمایت کافی از همکاران، از جمله عوامل موثر هستند.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، انگ اجتماعی مرتبط با فرسودگی شغلی در بین پزشکان است. بسیاری از پزشکان، از مراجعه به روانپزشک خودداری می‌کنند، زیرا از آسیب به وجهه حرفه‌ای خود می‌ترسند.مدیران بیمارستان‌ها و روسای بخش‌ها باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند و با همکاران خود همدلی کنند. کمبود حقوق و مزایا و عدم وجود بیمه‌های مناسب نیز از دیگر مشکلات موجود است.

ما مسئول سلامت خود و سلامت خانواده‌‌ی درمان هستیم و باید به خودمان و همکارانمان توجه کنیم و از فرسودگی شغلی پیشگیری کنیم.