دکتر نگارنده در ابتدای سخنرانی خود به اهم مولفه‌های تعهد حرفه‌ای مانند وقف خود به حرفه، مسئولیت‌پذیری و میل به رشد، و پایبندی به استانداردهای اخلاقی اشاره کرد و این موارد را از مهم‌ترین عوامل تمایز حرفه از شغل خواند.

وی ضمن مروری بر داوری همتایان یا peer review داشت و گفت: داوری همتایان، فرایندی نظام‌مند است که در آن، اثر یک فرد توسط همتایان او ارزیابی می‌شود. هدف از این داوری، بهبود و ارتقای کیفیت اثر است. بنابراین، داوری همتایان و تعهد حرفه‌ای، دو مقوله‌ی کاملاً مرتبط و مکمل یکدیگر هستند.

نکات مهمی که در داوری همتا برای رشد حرفه باید رعایت شود، صلاحیت، بی طرفی، هدف سازنده و محرمانگی است. داور باید در زمینه موضوعی اثر، تخصص و احاطه کافی داشته باشد و از هرگونه سوگیری و تضاد منافع اجتناب کند. هدف از داوری، بهبود اثر است، نه رقابت یا انتقام‌جویی و اطلاعات مربوط به اثر و فرآیند داوری باید محرمانه باقی بماند.

دکتر نگارنده ادامه داد: از مزایای داوری همتا برای حرفه می‌توان به بهبود کیفیت آثار، ارتقای استانداردها، افزایش مهارت‌ها و دانش، مسئولیت‌پذیری بیشتر و فرهنگ بهبود مستمر اشاره کرد. داوری، به ارتقای کیفیت شواهد و فرآیندها کمک می‌کند و از انتشار آثار ضعیف جلوگیری می‌کند، همچنین فرصتی برای یادگیری و تبادل اطلاعات است و باعث می‌شود داوران و نویسندگان، در قبال آثار و نظرات خود مسئولیت‌پذیر شوند و فرهنگ نقد سازنده و تلاش برای پیشرفت ترویج یابد.

داوری همتا همچنین برای داور نیز دارای مزایایی است مانند: پیشرفت شغلی، دسترسی به آخرین تحقیقات و شبکه‌سازی. داوری، به عنوان یک فعالیت معتبر، به ارتقای رزومه و اعتبار فرد کمک می‌کند. داوران، قبل از انتشار عمومی، به نتایج تحقیقات دسترسی پیدا می‌کنند و همچنین فرصتی برای ارتباط با سایر متخصصان و ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای است.

از طرفی داوری همتا دارای چالش‌هایی است که سوگیری، فقدان آموزش، عدم آگاهی از معیارها، ترس از انتقاد، محدودیت زمان و عدم شفافیت از جمله آنها است. سوگیری‌های ناخودآگاه، و دیدگاه منفی، می‌توانند بر فرآیند داوری تأثیر بگذارند. بسیاری از داوران، آموزش کافی برای انجام داوری مؤثر را ندارند و داوری بدون معیارهای مشخص، منجر به نتایج غیرقابل اعتماد می‌شود. همچنین ترس از واکنش نویسنده، می‌تواند داوران را محافظه‌کار کند و کمبود وقت، می‌تواند کیفیت داوری را کاهش دهد و عدم شفافیت در فرآیند داوری، منجر به بی‌اعتمادی می‌شود.

وی با اشاره به تعهد حرفه‌ای به عنوان موتور محرک داوری همتا، گفت: متاسفانه ما امروزه در یافتن داوران مناسب دچار مشکل هستیم و این موضوع درباره داوران بین‌المللی نیز صادق است. اگر به داوری متعهد بود هر فرد حرفه‌ای، با پذیرش داوری، می‌تواند به رشد حرفه کمک کند. داور باید پذیرش بازخورد و نقدهای سازنده را داشته باشد و این امر خود منجر به ارتقای کیفیت آثار می‌شود. داوران موثر باید نقدهایی سازنده و مفید را ارائه دهند، همچنین افراد حرفه‌ای باید به ارتقای دانش و مهارت‌های همکاران خود کمک کنند و تمایل به مربیگری و حمایت را در خود پرورش دهند.

استاد دانشکده پرستاری افزود: می‌توان داوری همتا را تقویت‌کننده‌ی تعهد حرفه‌ای دانست زیرا، داوری، احساس تعلق به حرفه و جامعه‌ی علمی را افزایش می‌دهد، به تقویت اعتماد به نفس و خودباوری کمک می‌کند، درک افراد را از معیارها و استانداردهای حرفه‌ای عمیق‌تر و انگیزه برای پیشرفت و رسیدن به سطوح بالاتر عملکرد را تقویت می‌کند.

برای بهبود اثربخشی داوری همتا نیز راهکارهایی وجود دارد. از جمله آموزش داوران که شامل برگزاری دوره‌های آموزشی برای ارتقای مهارت‌های داوری است. از طرفی می‌توان دستورالعمل‌های شفاف و جامع برای داوری تدوین کرد زیرا ارزیابی کیفیت داوری‌ها و ارائه بازخورد می‌تواند منجر به انتخاب داوران بهتر شود. از موارد دیگر می‌توان به قدردانی از داوران و ایجاد انگیزه برای مشارکت فعال و ترویج فرهنگ نقد سازنده و پذیرش بازخورد را نام برد.

دکتر نگارنده گفت: داوری همتا دارای اصولی اخلاقی است که از جمله آنها می‌توان به محرمانگی، بی‌طرفی و انصاف، ارائه بازخورد سازنده، اعلام هرگونه تضاد منافع احتمالی، تحویل داوری در موعد مقرر، رعایت مسائل اخلاقی مانند توجه به سرقت ادبی و جعل داده‌ها، و احترام در نوشتن گزارش داوری و استفاده از لحن محترمانه و غیر توهین‌آمیز اشاره کرد.

با توجه به آمار و ارقام مربوط به سال 2008، می‌توان به برخی از چالش‌های موجود