به گزارش روابط عمومی دفتر ارتباط با دانش آموختگان در نخستین جشنواره ملی تجارب برتر پاسخگویی اجتماعی در نظام سلامت که ۳ مرداد ۱۴۰۳ در وزارت بهداشت و آموزش پزشکی برگزار شد، دکتر مسجدی به عنوان سخنران موضوع دانشگاه های عاری از دخانیات، با موثر دانستن نقش دانشگاه ها در حل چالشهای جامعه گفت: نقش دانشگاه های علوم پزشکی نسبت به سایر دانشگاه ها به دلیل ارتباط با سلامت مردم، در ورود به مسئولیتهای اجتماعی بیشتر و ملموس تر است. دانشگاه ها یک رسالت کلی دارند و بنابر فرمایش مقام معظم رهبری این رسالت تولید علم و عالم است. دانشگاه محل مشورت برای برنامه ریزی کلان و محل خبرگی و کارشناسی است و واگذاری مسائل به دانشگاه برای کارشناسی با راه حلی علمی همراه خواهد بود.
دکتر مسجدی با اشاره به مرجع دانستن دانشگاه ها در دانشگاه های نسل ۴ و ۵ گفت: این بدان معناست که دانشگاه در مسائل مهم اجتماعی حضور دارد و اظهار نظر میکند و ارائه راه حل میدهد.
وی ادامه داد: خوشبختانه دانشگاه های علوم پزشکی در کشور از نظر کمیت و کیفیت بسیارند اما نکته ی مهمی که وجود دارد اینست که در رابطه با مسائل موضعی و ملی خود نیز، باید حضور فعال داشته باشند و این مستلزم دستور وزارتخانه نیست بلکه باید در رسالت دانشگاه تعریف شود و یکی از این موارد موضوع دخانیات است.
رسالت دانشگاه از طریق بهداشت محیط و ساختارهای مربوطه در ایجاد محیط های بدون دخانیات میتواند بسیار موثر باشد اما متاسفانه نگاه دقیقی به موضوع نشده است و امروزه شاهد هستیم حتی بانوان ما را نیز به سمت مصرف دخانیات با برنامه ریزی های خارجی هدایت کرده اند.
در ادامه دکتر مسجدی منع مصرف دخانیات را مهم ترین عامل پیشگیری بیماری های غیر واگیر خواند و گفت: در کشور ما 72 درصد عامل مرگ و میر بیماری های غیر واگیر است. در دوران کرونا 6میلیون و 700هزار نفر جان خود را براثر این بیماری از دست دادند این در صورتیست که سالانه در دنیا 50 میلیون نفر بر اثر بیمار های غیر واگیر جان خود را از دست می دهند، در کشور ما نیز 72 درصد مرگ و میر بر اثر بیماری های قلبی عروقی، سرطان و بیماریهای مزمن تنفسی و دیابت است و 17 درصد بر اثر بیماری های غیر واگیر است.
سازمان بهداشت جهانی 5 گروه، بیماری های قلب و عروق، سرطان، بیماریهای مزمن تنفسی، دیابت، مشکلات و اختلالات اعصاب و روان را از شایع ترین عوامل مرگ میر در دنیا معرفی کرده و عوامل خطر در مقابل این بیماری ها را 1- دخانیات 2- مصرف الکل 3- فعالیت فیزیکی ناکافی 4- رژیم غذایی نامناسب و 5- آلودگی هوا عنوان کرده است. درمیان این 5 عامل، عاملی که دانشگاه میتواند بیشترین دخالت را در آن داشته باشد موضوع دخانیات است. 85 درصد جامعه دخانیات مصرف نمیکنند و متاسفانه در مورد 15درصد مصرف کننده نیز تصمیمات جدی اتخاذ نشده است.
وی افزود: ما موفق شدیم جلسه ای را با حضور حضرت آیت الله محمدی گلپایگانی، وزیر آموزش عالی، وزیر صمت، وزیر ورزش و وزیر ارشاد اسلامی زمان، برگزار کنیم و مصوبه خروجی این جلسه، دانشگاه بدون دخانیات و بیمارستان بدون دخانیات بود و با سعی بسیار بیمارستان بدون دخانیات را از شاخص های اعتبار بخشی بیمارستانها قرار دادیم که متاسفانه طی 3 سال اخیر بسیار کمرنگ شده است.
یک سوم جمعیت کشور هرساله به عنوان بیمار یا عیادت کننده به بیمارستانها مراجعه میکنند و اگر در بیمارستانها با پیام های بدون دخانیات مواجه شوند خود نقش مهمی در فرهنگ سازی ایفا میکند. وزارت علوم نیز در سال 1396 برنامه و جشنواره «بدیع» را برای دانشگاه های بدون دخانیات برنامه ریزی کرده است. زمانیکه پیشگیری را راه حل ساده تر و کم هزینه تر معرفی میکنیم باید زمینه های لازم را نیز فراهم کنیم و خود برای اجرای آن حضور داشته باشیم و هرکدام اقدامی در حد توان خود انجام دهیم.
متاسفانه امروز با وجود قوانینی در رابطه با مصرف دخانیات در سینمای ایران شاهد مصرف دخانیات توسط نقش های اول هستیم که توسط مافیای دخانیات برنامه ریزی و برای آن هزینه شده است. این بدان معناست که اقشار تاثیر گذار جامعه نیز به مصرف دخانیات بی توجه شده اند و منع مصرف دخانیات به یک شعار تبدیل شده است و عملا اقدامی صورت نمیگیرد.
استرالیا و نیوزیلند پیش بینی کرده اند که در سال 2030 هیچ مصرف کننده دخانیات و حتی سیگار الکترونیکی نخواهند داشت اما در ایران به دنبال تاسیس کارخانه سیگار الکترونیک هستیم و این نتیجه ناهماهنگی و از هم گسیختگی در کشور است.
در کشور سالانه 70 میلیارد نخ سیگار تولید میشود و تنها 35 میلیارد نخ توسط شرکت GTI و BAT تولید میشود که خارجی هستند. 67 درصد سرمایه گذاری خارجی در ایران در 5 سال گذشته در موضوع دخانیات بوده است. امروزه شاهد مصرف دخانیات در سنین ۱۰ سال هستیم به همین منظور طرحی در مدارس با عنوان طرح پاک برنامه ریزی و برگزار کرده ایم. در همه ی این موضوعات دانشگاه وظیفه دارد و مرجع است و زمانی میتوانیم ایفای نقش کنیم که این وظیفه را درک کرده باشیم.
در دانشگاه های تراز اول آمریکا دانشجویان پزشکی قبل از ورود به مقطع بالینی باید 6 ماه فعالیت اجتماعی خارج از امریکا انجام دهد که معمولا آفریقا را انتخاب میکنند. ما موفق شدیم در بیمارستان مسیح دانشوری دو دانشجوی ایرانی دانشگاه کلیولند را جذب کنیم تا در بخش TB8 دوره خود را بگذرانند و این امر موجب تشکیل کانونی در میان دانشجویان ایرانی در آمریکا شد و موجب شد ایرانیان به جای آفریقا ایران را انتخاب کنند. فعالیت اجتماعی یک فعالیت حضوری مجدانه است و نیاز به ابلاغ بالادستی ندارد و هرکدام میتوانیم در حد خود، قدمی در این مسیر برای حفظ جوانان و کشور برداریم.