دومین جلسه‌ی کمیته‌ی علمی ششمین سمینار سالانه تعهد حرفه‌ای برگزار شد.

در ابتدای این جلسه که روز شنبه 23 مهرماه 1401 با حضور اعضای کمیته علمی سمینار تعهدحرفه ای و در دفتر ارتباط با دانش آموختگان برگزار شد ابتدا دکتر سید منصور گتمیری، سرپرست دفتر ارتباط با دانش آموختگان دانشگاه

ضمن ارائه ی گزارشی از جلسه‌ی گذشته گفت: موضوع تعهد حرفه‌ای ناظر به نقش و وظیفه آحاد اعضای حوزه‌ی سلامت اعم از پزشک و پرستار و... و نیز وظایف سازمانهای بالادستی و حمایتگر است. این حرفه در زندگی شاغلین خود به نحو همه‌جانبه‌ای وارد می‌شود و آن را تحت تاثیر قرار می دهد. این تاثیر همه‌جانبه بطور مکرر آحاد اعضای این حرفه را در شرایطی قرار می‌دهد که منافع بیماران را بر منافع خود ترجیح دهند. در مقابل جامعه نیز برای اعضای این حرفه جایگاه اجتماعی ویژه‌ای قایل است. از آنجا که حرفه سلامت با جان مردم و سلامتی آنان سروکار دارد جامعه این جایگاه ویژه‌ را به این حرفه داده است.

وی افزود: این جایگاه ویژه و محترمانه‌ به این خاطر برای این حرفه در نظر گرفته شده تا جبران کننده‌ی مشقات ناشی از اشتغال به این حرفه باشد. لذا علیرغم اینکه تا حدود زیادی این حرفه با پاداش‌های مادی که برای آن درنظر گرفته شده تناسب ندارد اما در طول تاریخ در جوامع مختلف این سختی ها به نحوی جبران شده است. کسانی که وارد این حرفه می‌شوند منافع مخاطبین خود را به منافع شخصی خود ترجیح می‌دهند و در مقابل جامعه هم نقش احترام‌آمیزی برای این حرفه قائل است و سامانه‌های اجتماعی بالادستی و هدایتگر هم قاعدتا نقش ویژه‌ای در ارتباط با اعضا و آحاد این حرفه باید ایفا کنند تا امکان برقراری یک خدمات شایسته و با کیفیت بالا به مخاطب فراهم باشد.

دکتر گتمیری ادامه داد: اگر ما تمرکزمان به ویژگی‌های اعضای حرفه باشد و از آنها انتظار داشته باشیم که به عنوان یک قدیس تمام بحران‌ها و فشارهای ناشی از این حرفه را تحمل کنند به فرسودگی و خستگی آحاد حرفه می‌انجامد و نقش پروفشنالیسم نسبت به سامانه‌های هدایتگر و سامانه‌های پشتیبانی اعم از بیمه، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی اگر کمرنگ شود دیدگاه تعهد حرفه‌ای محدود می‌شود و با کاستی‌های بسیاری روبرو خواهیم شد.

وی گفت: باید نسبت به پروفشنالیسم و تعهدی که سازمان‌های پشتیبان و حمایتگر دارند توجه ویژه‌ای شود تا از این رهگذر و با دیده‌بانی حرفه که سازمان‌های حمایتگر انجام می‌دهند حرفه در معرض آسیب قرار نگیرد.

دکتر گتمیری در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد نکته دیگر این است که به جای اینکه سازمان‌های حمایتگر در اجرای نقشی که باید در برابر این حرفه و شاغلین آن انجام دهد و نقش حمایتگر داشته باشد و مثلا در تعرفه‌ها طوری عمل ‌کند که سختی های این حرفه جبران شود، در مالیات‌ها، سیاست‌های تشویقی و حمایتی تخفیف قائل شوند ولی متاسفانه می‌بینیم که در طول سال‌های اخیر این نقش برعکس شده و حتی نسبت به حرفه‌های تجاری این قوانین سخت‌گیرانه‌تر اعمال می‌شود یا تعرفه‌ها نسبت به تعرفه‌های واقعی و بین‌المللی خیلی نامناسب است و یا در مالیات ها عوض اینکه سیاستهای تشویقی و تخفیفی اعمال شود برعکس عمل می شود. متاسفانه ما دچار چالش‌هایی در این حرفه شدیم و از این جهت در طول پنج سال گذشته سعی کردیم از طریق این سمینار حقایقی را به گوش سامانه‌های بالادستی برسانیم.

در جلسه‌ی گذشته سه موضوع پیشنهاد شد، یکی مساله‌ی مهاجرت و آسیب 

شناسی، مبانی روانشناختی مهاجرت و ملاحظات قوانین بالادستی که در این مورد بحث‌هایی صورت گرفته که برخی از دوستان موافق و برخی مخالف بودند. عنوان دوم تداوم رعایت تعهدحرفه‌ای پزشکی در خدمات سلامت در شرایط کنونی با زیر عناوین علل کاهش تعهد حرفه‌ای در گروه‌های کاری، هیات علمی و دانش آموختگان، تاثیر عوامل خارج از نظام سلامت بر کاهش تعهد حرفه‌ای، رعایت تعهد حرفه‌ای در بحران‌های اجتماعی، نقش سرمایه اجتماعی در رعایت تعهدحرفه‌ای و نقش تعهد حرفه‌ای در اجتماعی سازی نظام سلامت، نقش و جایگاه تعهدحرفه‌ای در تاثیر توانمندسازی و نگهداشت نیروی انسانی در نظام سلامت و عنوان سوم تعهدحرفه‌ای در بحران‌های اجتماعی به خصوص در شرایط کنونی جامعه بود. امروز سعی می کنیم یکی از این موارد را به عنوان تیتر اصلی ششمین سمینار تعهدحرفه ای انتخاب کنیم.

این گزارش حاکیست سپس دکتر نیکزاد عیسی زاده رییس مرکز تحقیقات طب و قرآن و حدیث و عضو کمیته علمی ششمین سمینار تعهد حرفه‌ای گفت: در جلسه‌ی گذشته از عناوین پیشنهادی که مطرح شد من تعهدحرفه‌ای و رسالت اجتماعی را انتخاب می کنم چون این عنوان مشتمل بر عناوین و برند نشست‌های مسلسلی است که در دوره‌های قبل برگزار شده که هم تاکید می‌کند بر تعهدحرفه‌ای پزشکان، پیراپزشکان و دانشجویانی که در این عرصه تلاش می‌کنند و هم اینکه عنوان اصلی حفظ می‌شود.

وی افزود: واژه‌ی رسالت اجتماعی و عمومیت آن اشتمال دارد بر امر مهاجرت و بحران‌های اجتماعی و نقش سامانه‌ها. همچنین عنوان آخر که تداوم تعهدحرفه‌ای پزشکی است به نظر می‌آید یک عنوان جزئی است یعنی واژه‌ی تداوم آن را جزئی و تک بعدی می‌کند. خود واژه‌ی رسالت اجتماعی می‌تواند شامل تعهد حرفه‌ای در شرایط کنونی باشد اگر اشتمال به حوزه‌ی اجتماع و همه اوضاع و احوال یک اجتماع مد نظر باشد، ضمن اینکه شرایط کنونی چون یک مرحله گذرا بوده و هست و با توجه به برداشت عمومی اجتماع خیلی نمی‌پسندم بگویید در شرایط کنونی باتوجه به اینکه این قوانین جزئی تر است نسبت به عناوین اجتماعی و می‌تواند به عنوان زیرفصل

قرار گیرد.

دکتر عیسی زاده ادامه داد: پیشنهاد بنده این است که تعهدحرفه‌ای و رسالت اجتماعی از منظر برون دینی (یعنی از نظر مکاتب مختلف انسانی و از نظر حوزه‌ی پزشکی در مکتب‌های مختلف) و درون دینی (یعنی نگاه به ادیان مختلف به ویژه اسلام داشته باشد) و موضوع به لحاظ مفهومی از منظر آیات و روایت و اندیشمندان اسلامی مورد بررسی قرار گیرد.

این گزارش حاکیست سپس دکتر شاهین آخوندزاده

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو کمیته علمی ششمین سمینار تعهد حرفه‌ای گفت: در شرایط کنونی صحبت کردن در مورد مهاجرت شاید زمان مناسبی نباشد چون تمایل به مهاجرت افزایش یافته است.

وی افزود: عنوانی که دکتر عیسی زاده مطرح کردند خیلی جنرال است و قالب خاصی ندارد در این دانشگاه سالیان طولانی است که در مورد این مبحث صحبت شده در شرایط کنونی به نظر می رسد جامعه‌ی پزشکی مسئولیت خود را نمی‌شناسد به عنوان مثال رزیدنت به بنده در بیمارستان می‌گوید درمانگاه را تعطیل کنیم! مگر می‌شود خدمات درمانی را تعطیل کرد؟!

یا می گویند گزارش صبحگاهی را تعطیل کنیم! مگر می شود؟ گزارش صبحگاهی در بیمارستان آموزشی یعنی درمان. این نشان می‌دهد که بعضی از دستیاران و کارورزان حتی ابتدایی‌ترین موارد و قوانین مربوط به تعهد حرفه‌ای را هم نمی دانند. بعضی اعضای حرفه برخوردش را در این شرایط خاص نمی‌دانند. به نظر من قالب موضوعی که همکاران مطرح کردند خوب است ولی ما بسیار کم تجربه هستیم در حالیکه مباحثه در مورد آن موضوع موجب می‌شود جامعه پزشکی به یک نتیجه‌ای برسد.

در ادامه، دکتر سید حسن امامی رضوی استاد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو کمیته علمی ششمین سمینار تعهد حرفه‌ای گفت: به نظر من در مورد فرمایشات دکتر عیسی‌زاده عبارت رسالت اجتماعی رسا نیست. آیا هدف از گفتن رسالت اجتماعی پاسخگویی اجتماعی است یا مسئولیت‌پذیری اجتماعی؟ چون تعاریف باید روشن باشند.

وی افزود: فردی که تعهدحرفه‌ای دارد باید در مورد اجتماعش پاسخگو باشد. اصالت اجتماعی هم، همان پاسخگویی و مسئولیت پذیری اجتماعی است. به نظرم در سمینار گذشته، در مورد پاسخگویی اجتماعی صحبت شده که خیلی موضوع مهمی بوده است و همیشه در بحث تعهدحرفه‌ای یکی از اجزای آن پاسخگویی است. عنوان پیشنهادی استاد نوریالا که مطرح شد بنده با قبول پیشنهاد ایشان گفتم ضمن اینکه این موضوع بسیار مهم است ولی چون مجموعه‌ای از بحث باید ارائه شود این عنوان می‌تواند به عنوان یک پنل برگزار شود.

در این جلسه سپس دکتر دولتی گفت: در این سمینار باید مباحث به بهترین نحو مطرح شوند چون هم پوشش داخلی و هم پوشش بین‌المللی دارد.

وی پیشنهاد داد با اساتیدی که در عین داشتن شرایط مناسب زندگی و کار در خارج از کشور از ایران مهاجرت نکردند و در ایران به خدمت مشغولند مصاحبه ای انجام گیرد و در سمینار به عنوان بخشی از مباحث مورد استناد قرار گیرد.

عنوان تعلقات ملی، تعهدات حرفه‌ای نیز از پیشنهادهای دکتر ابراهیم رزم پا برای نامگذاری عنوان ششمین سمینار تعهدحرفه ای بود که مطرح شد.

سپس دکتر سیدمحمدرضا سیداحمدیان، دبیر دفتر ارتباط با دانش آموختگان گفت: در شرایط کنونی ابتدا باید مشکلات مطرح و سپس راه‌حل ارائه شود. در زمان اغتشاشات چند مجروح به بیمارستان ما آوردند که معترضین و نیز تعدادی پلیس مجروح 

 نیز در بین آنها بودند که هر دو گروه تحت مداوا قرار گرفتند و این کار نشان می‌داد که. برای پزشک اسیر، پلیس و معترض فرقی ندارد و درمان باید برای همه انجام گیرد. ولی باید ببینیم دستورالعمل تعهد حرفه‌ای در اینگونه موارد چیست؟ ما باید روی رفتارهای تعهد حرفه‌ای کار کنیم تا عملیاتی شوند.

در ادامه دکتر احمدعلی نوربالا استاد دپارتمان روانپزشکی و از اعضای کمیته علمی سمینار تعهد حرفه‌ای با بیان اینکه در همه‌ی کشورها بحران وجود دارد گفت: گاهی بحران‌های خانوادگی، قبیله‌ای، مذهبی و اقتصادی رخ می‌دهد که بسیار بغرنج است. بحران‌ها فقط سیاسی نیستند، ما تعریفی که سازمان ملل از بحران دارد را به درستی متوجه نشده‌ایم در بحران‌های اجتماعی پزشکان تعهداتی دارند که امکان دارد تمام چارچوب آن را ندانند.

 وی افزود: هر اتفاقی که در یک کشور بیفتد پزشکان تعطیلی ندارند و این جز اصول تعهد پزشکان است که بیمار از هر مذهب و مسلکی باید درمان شود.

همچنین مدیران و مسئولان باید امنیت رفاهی پزشکان و بیماران را تامین کنند، تصمیم گیران و تصمیم سازان باید در شرایط کنونی فعال باشند و راه حل ارائه دهند.

من به عنوان یک شهروند می‌گویم که در حال حاضر در کشور با وضعیت کنونی حتی نمی‌دانیم بحران وجود دارد! ما باید شفاف سازی کنیم با شفاف‌سازی واضح و کافی می‌توانیم به مدیران نظام سلامت کمک کنیم.

سپس دکتر محمد جلیلی استاد گروه طب اورژانس، عضو دپارتمان آموزش پزشکی دانشگاه و عضو کمیته علمی ششمین سمینار تعهد حرفه‌ای نیز گفت: از بین مطالبی که گفته شد پیشنهاد دکتر امامی رضوی جامعیت بیشتری دارد و هدف این است که موضوع عمومی‌تر مطرح شود. من عنوان تعهدحرفه‌ای و الزامات فردی حرفه‌ای و اجتماعی را انتخاب می‌کنم.

وی ادامه داد: رعایت تعهدحرفه‌ای الزاماتی دارد که همه‌ی آن مربوط به فرد نیست و در بحث اجتماعی معرفی می‌شود. به بحث نگهداشت نیرو و مسائل مبتلا به آن هم می‌شود اشاره کرد. در بحث حرفه‌ای هم می‌شود به نقش حرفه، و سازمان نظام پزشکی و سازمان های نظارتی و بالادستی و سازمانهای حمایتگر نیز پرداخت.

 در پایان دکتر گتمیری پس از جمع بندی نظرات مطرح شده گفت: با توجه به نظرات اکثریت اعضاء محترم کمیته علمی ششمین سمینار تعهد حرفه‌ای عنوان کلی سمینار: پایداری تعهد حرفه ای در حوزه سلامت خواهد بود و عناوین زیرساخت،

الزامات فردی، اجتماعی و سازمانی به عنوان عنوانهای فرعی پانل انتخاب می شوند. به این ترتیب پانل های فرعی سمینار نیز به ترتیب: 

پانل اول: تعهد حرفه ای در بحران

پانل دوم: الزامات فردی در پایداری تعهد حرفه ای

پانل سوم: نقش سازمان ها در پایداری تعهد حرفه ای

پانل چهارم: نقش و اصلاح زیر ساخت ها در تعهد حرفه ای

تعیین می گردند.

مسئولین پانل ها نیز در جلسات آتی، سخنرانان و اعضای پانل ها را انتخاب و معرفی خواهند نمود.