با نزدیک شدن به فصل جشن های فارغ التحصیلی و برگزاری سومین جشن یکپارچه دانش آموختگی در دانشگاه علوم پزشکی تهران، با دکتر سیاسی رئیس دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی گفتگویی داشتیم. در این گفتگو دکتر سیاسی با تاکید بر پیشگیری در سطح اول، از دانش آموختگان حوزه علوم پزشکی خواست تا هرچه بیشتر به این امر توجه کنند تا مشکلات سطح درمان کمتر شود.
با سلام، خیلی ممنون از اینکه وقت خود را اختیار ما قرار دادید، در مورد وضعیت دانشکده، تاریخچه دانشکده یک خلاصه از زبان شما می خواهیم داشته باشیم چون دانشکده شما فارغ التحصیلان قدیمی دارد ولی خود دانشکده 2 سال است که به طور مستقل فعالیت می کند.
به نام خدا دانشکده علوم تغذیه از درون دانشکده بهداشت ایجاد شد، در آنجا گروهی به نام تغذیه و بیوشیمی بود و نهایتاً با زیاد شدن تعداد اساتید و نیاز به فعالیت های مستقل، درخواست تشکیل دانشکده مستقل را در سال 87 به دانشگاه دادیم و این مسئله در سال 89به تصویب رسید و دانشکده ما از بهمن 91 مستقل شد و محل استقرار آن در پردیس همت بود و با انفکاک دو دانشگاه به محل جدید آمد و در اینجا مستقر شد.
دانشکده سرگروه تغذیه بالینی، تغذیه سلولی ملکولی و تغذیه جامعه دارد، آنچه هدف اصلی این دانشکده است فعالیت در زمینه پیشگیری است به ویژه در سطح اول، بخشی که به درمان برمی گردد پس از بیماری است و به پیشگیری ربطی ندارد، کوشش دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی این است که در سطح اول با دادن توصیه های درست تغذیه ای مردم بیمار نشوند و یا کمتر بیمار شوند و در سطح دوم اگر بیمار شدند از طریق غربالگری بتوانیم اینها را زود شناسایی کنیم و در سطح سوم  با دادن رژیم های درمانی مناسب بیماران را سریعتر درمان کنیم ، این هدف کلی دانشکده است و تنها دانشکده در ایران است که به هر سه مطلب می پردازد و هدفش هم گسترش دانش از سلول و ملکول تا جامعه است یعنی آنچه که نیاز انسان است از سلول و ملکولش تا آنچه که جامعه نیاز دارد و این دانشکده تنها در ایران منحصر به فرد است بلکه در منطقه هم چنین دانشکده ای به این نام وجود ندارد، بنابراین می توانیم با حمایت و پشتیبانی دانشگاه در منطقه مطرح شویم.
وقتی ما بخشی از دانشکده بهداشت بودیم فارغ التحصیلان زیادی داشتیم، از سال 1353 این گروه فارغ التحصیل داشته و در مقطع phd تعداد زیادی فارغ التحصیل از سال 1374داریم. از زمانی که دانشکده مستقل شد، یعنی از سال 91 تا به حال ما 47 دانشجوی کارشناسی ارشد فارغ التحصیل داشتیم و 8 دانشجوی phd از فارغ التحصیلانی که برای خود دانشکده هستند چه در سطح کارشناسی ارشد که بعد دکترا و phd گرفتند و چه آنهایی که در اینجا phd گرفتند، 11 نفر از همکاران ما فارغ التحصیلان خود ما هستند و ما هنوز هم در حال جذب نیروهای جدید هستیم و چند داوطلب هم از فارغ التحصیلان این دانشگاه هستند که اگر  امکانات مالی دانشگاه اجازه دهد می توانیم آنها را هم جذب کنیم چون واقعاً کسی که اینجا فارغ التحصیل می شود با سایر دانشگاه ها قابل مقایسه نیست و ما سعی داریم فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد را به خارج از کشور بفرستیم و پس از ادامه تحصیل دوباه برگردند و تا الان چند مورد بود که رفتند و برگشتند و از همکاری با آنها خیلی هم خوشحالم چون خیلی توانمندند.
اینکه دانش آموختگان یک دانشکده باز می گردند و همکاری را با آن دانشکده آغاز می کنند از نظر شما چقدر می تواند در پیشرفت آن دانشکده نقش داشته باشد چون این اتفاق در دانشکده شما افتاده است می خواهیم به عنوان تجربه ای برای سایر دانشکده ها که دوست دارند الگو بگیرند در اختیارشان قرار دهیم؟
برای تنوع شاید این صحیح باشد که شما از دانشکده های دیگر فارغ التحصیل جذب کنید، اگر در حدی باشند که نیاز شما را برطرف کنند و توانمند باشند، ولی در کشور ما متاسفانه هنوز به این مرحله نرسیدیم علی الاصول در خارج از کشور هم همینطور است سعی می کنند که این تنوع را ایجاد کنند ولی در خیلی از زمینه های دیگر هم از فارغ التحصیلان خودشان کمک می گیرند، من خودم فارغ التحصیل آمریکا هستم، هم در دوره لیسانس و هم در دوره فوق لیسانس و دکتری و در حال حاضر جزء alumni آنجا محسوب می شوم و از آنجا با من دائماً در تماس هستند و مرا رها نکردند و مرتب از طریق ایمیل و نشریات با دانشگاه در تماسند. برخی از فارغ التحصیلان وارد کارهای مهم در جامعه می شوند و جذب اینها باعث می شود کمک های بسیار ارزشمندی به دانشکده هایشان بکنند و آنهایی که توانمندی علمی بالایی دارند هم می توانند جذب کادر آکادمیک شوند. همین کاری که ما انجام دادیم. اما به هر حال تماس با این دانش آموختگان خیلی مهم است و این مسئله بسیار اهمیت دارد چون از همه لحاظ به نفع دانشگاه خواهد بود. چه در جذب آنها و چه در کمک هایی که بعداً می توانند انجام دهند. در دانشگاه های خارج از کشور مثل هاروارد این فارغ التحصیلان هستند که بودجه دانشگاه را تامین می کنند. بسیاری از دانشگاه های امریکا به این صورت هستند یعنی فارغ التحصیلان آن سرمایه گذاری های هنگفتی در دانشگاه خود می کنند. البته شاید فارغ التحصیلان ما آنقدر از لحاظ مالی توانمند نباشند و ما امیدواریم روزی به حدی از توانمندی برسند که همین برنامه را پیاده کنیم اما به هر حال برخی از آنها وارد مشاغل بسیار درآمدزا می شوند و پروژه های تحقیقاتی را بتوانیم با کمک آنها به مرحله اجرایی برسانیم.
شما به عنوان دانش آموخته خارج از کشور که این ارتباط دانشگاه همچنان با شما حفظ شده یعنی در واقع در این زمینه تجربه دارید، نظرتان را راجع به دفتر دانش آموختگان که با همین هدف در دانشگاه تاسیس شده بفرمایید و شما فکر می کنید که چقدر این دفتر می تواند نقش مهم و مفید بازی کند و هر دانشکده چقدر می تواند از دفتر دانش آموختگان خود حمایت کند تا با سیاست گذاری های مناسب دانش آموختگان خود را حفظ کند؟
در خارج از کشور هر ساله انتخاباتی برگزار می شود و هیئت رئیسه و هیئت مدیره دانشگاه از طریق ایمیل توسط دانش آموختگان انتخاب می شود و دانش آموختگان از این طریق حس می کنند که با دانشگاه در ارتباط هستند و یک رابطه موثر دارند. اینها جشنواره های مختلف دارند و مرتب ما را دعوت می کنند ولی ما امکان شرکت در آنها را نداریم ولی به طور کلی هر فعالیتی که انجام می دهند را از طریق ایمیل و سایت به اطلاع ما می رسانند. نکته دیگر هم اینکه این دانشگاه ها فارغ التحصیلان سال های مختلف خود را کلاسه کردند تا به هم ارتباط دهند و پراکندگی آنها را کم کنند.
ما نیز چون نوپا هستیم و هنوز تمام ساختارهایمان راه اندازی نشده کمی با مشکل مواجه هستیم ولی شخصاً از این دفتر حمایت می کنم، حتی آقای دکتر جوان بخت نیز که مسئول دفتر در دانشکده ما هستند در جریان هستند که لیست تمام فارغ التحصیلان از زمان ادغام با دانشکده بهداشت تا کنون در اختیارشان گذاشتم. توصیه ای که دارم این است که با دانش آموختگان از طریق ایمیل در ارتباط باشیم تا بتوانیم این ارتباط را به بهترین شکل حفظ کنیم.
دفتر دانش آموختگان در دانشگاه با یک سری هدف از جمله جمع کردن دانش آموختگان و هم گروهی ها گرد دانشکده و دانشگاه تاسیس شده، و در برنامه های آن برگزاری جشن یکپارچه فارغ التحصیلی دانشگاه است که امسال سومین جشن قرار است همزمان با مبعث رسول اکرم (ص) برگزار شود و دانشکده علوم تغذیه نیز برای دومین سال در این جشن به عنوان یک دانشکده مستقل شرکت می کند، فکر می کنید این جشن چقدر می تواند به دانشگاه و دانش آموختگان برای رسیدن به هدفشان که همان حفظ ارتباط دانش آموختگان و دانشگاه است، کمک کند ؟
در خارج از کشور این مراسم ها به عنوان جشن برگزار نمی شود و نوعی گردهمایی های چند روزه آموزشی و تفریحی دارند. در این دانشگاه به دلیل پایه گذاری این مراسم برگزاری جشن کار خوبی است و در اینجا احتمالاً عده ای همدیگر را پیدا خواهند کرد. این امر در شناساندن خود دانشگاه و فعالیت های دانشگاه و نهایتاً کمک هایی که فارغ التحصیلان می توانند به دانشگاه انجام دهند مفید و موثر است.
همانطور که مستحضر هستید مقاطع تحصیلی مختلف در کنار هم در این جشن شرکت می کنند(کارشناسی، کارشناسی ارشد، phd، دکترای عمومی و تخصصی) فکر می کنید حضور این افراد در کنار هم می تواند باعث ایجاد انگیزه شود تا اینها در مقطع خود نمانند و به مقاطع بالاتر بروند؟
همین که بدانند برای هر مقطعی یک رنگ شال انتخاب کردیم مثلاً شال زردها که مقطع کارشناسی هستند و پایین ترین مقطع هستند وقتی شال سفیدها را که بالاترین مقطع هستند ببینند احساس می کنند در دانشگاهی هستند که در مقطع phd و تخصصی فارغ التحصیلان زیادی دارد و می تواند به آنها افتخار می دهد که در بهترین دانشگاه تحصیل می کنند و از طرفی هم می تواند این انگیزه را در آنها به وجود بیاورد که پایان راه نیست.
سؤال مشکلی است. بستگی به این دارد که اینها چقدر بتوانند در جشن باهم ارتباط برقرار کنند.
من تجربه زیادی در این امر ندارم و امیدوارم نکاتی که شما می گویید اتفاق بیفتد. شاید از این طریق آنهایی که مقاطع پایین تر هستند با مقاطع بالاتر ارتباط برقرار کنند و راهنمایی و آموزش بگیرند تا بتوانند بهتر این مسیر را طی کنند و مقاطع بالاتر تجارب خود را منتقل کنند به شرطی که این دو گروه با هم مخلوط شوند و انسجام حفظ شود. ما نشستی با دانشجویان خودمان داشتیم و دانشجویان Phd خیلی علاقه مند به مشارکت در این زمینه فعالیت ها هستند و با مقاطع پایین تر ارتباط برقرار کنند و این ارتباط تا حدودی در دانشکده ما وجود دارد.
ان شاء الله بتوانیم از تجربیات شما استفاده کنیم. شما نگاه مسئولین دانشگاه را نسبت به برگزاری این جشن چگونه می بینید؟
تا جایی که من استنباط کردم این نگاه بسیار مثبت است و خیلی خوشحالم که دکتر بهادری که نزد همه ما شناخته شده هستند و این مسئولیت را قبول کردند هنوز فعال هستند و در این زمینه فعالیت می کنند. مسئولین نیز به این قضیه نگاه مثبتی دارند و همیشه پشتیبانی کردند به خصوص که به اهمیت آن آگاه هستند و چه خوب است دانش آموختگان با دانشگاه ارتباط داشته باشند و از کمک هایی که می توانند به دانشگاه بکنند دریغ نکنند. بعضی از اینها ممکن است دوباره به دانشگاه برگردند و ادامه تحصیل بدهند.
انتظار شما از دانش آموختگان دانشگاه و دانشکده خودتان چیست؟
من انتظارم این است که در قرن ارتباطات سریع تمام اطلاع رسانی ها و ارتباطات شما با دانشجویان از طریق اتوماسیون و ایمیل باشد و بتوانید اینها را جمع کنید چون اینها در سرتاسر دنیا پراکنده اند. یعنی اگر بتوانید این ارتباط را برقرار کنید و سایت خود را تقویت کنید تا اینها از این طریق دائماً با شما در تماس باشند و سایت خود را بر اساس دانشکده و مقاطع تحصیلی مختلف طبقه بندی کنید خیلی کمک بزرگی می کند. بنابراین شما باید از تمام امکانات ارتباطی امروزه برای برقراری ارتباط با دانش آموختگان بهره بگیرید.
ان شاء الله مسئولین دانشگاه این بستر را بیشتر فراهم کنند و ما هم انرژی و توان خود را بیشتر به کار بگیریم. ما به دنبال این هستیم که از دانش آموختگان نیز برای ایجاد این ارتباط کمک بگیریم. دانشکده علوم تغذیه نیز در این جشن فارغ التحصیل دارد ، می خواهیم از زبان شما تبریکی هم برای دانش آموختگان و خانواده هایشان و هم برای اساتیدی که این دانشجویان را تربیت کردند داشته باشیم.
من به تمام فارغ التحصیلان دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی شادباش می گویم، همانطور که قبلاً هم گفتم از زمانی که ما به طور مستقل فارغ التحصیل تربیت کردیم 47 دانشجوی کارشناسی ارشد و 8 دانشجوی Phd داشتیم و چند نفر از فارغ التحصیلان Phd را نیز دوباره جذب کردیم. همچنین برای آنهایی که موفق به جذبشان نشدیم آرزوی موفقیت می کنیم و امیدواریم آنچه را در اینجا نیاموخته اند در جاهای دیگر آموزش ببینند.
برای همکارانم نیز که بسیار زحمت کشیدند و از ابتدا و راه اندازی این دانشکده فعال بودند سپاسگزاری و قدردانی می کنم. و از مسئولین دانشگاه نیز قدردان هستم زیرا تاجایی که در توانشان بوده برای استقلال این دانشکده فعالیت کردند.
من یک پیام کلی هم دارم، هدف ما در دانشگاه علوم پزشکی تهران و یا هر دانشگاه علوم پزشکی دیگر و حتی در وزارت بهداشت، بیشتر پیشگیری باشد تا درمان. الآن بیشتر فعالیت دانشگاه ها در مسائل درمانی متمرکز شده است. ما اگر به روند جامعه و گذر شتابزدگی جامعه از روستانشینی به شهرنشینی که پیامدهای بسیار بدی را در آینده دارد نپردازیم با مشکلات عمده ای از نظر بیماری ها روبرو خواهیم شد که الآن تا حدودی با آنها دست به گریبان هستیم، چاقی، بیماری های قلبی عروقی، دیابت و انواع و اقسام بیماری ها که شایع اند و روز به روز به معضل بزرگتری تبدیل می شوند.
دانشکده ای مثل علوم تغذیه و رژیم شناسی در زمینه پیشگیری بسیار می تواند فعال و کارساز باشد. آنچه من همیشه گفتم و می گویم این است که درمان بیمار مانند خدمات پس از فروش است یعنی یک انسان وقتی مریض می شود به سراغ پزشک می رود. اگر این محصولی که دارید به درستی تغذیه بدهید و سیستم بدنی درستی داشته باشید کمتر نیاز به درمان دارید و در نهایت بیماری های مزمن سالمندی خواهید داشت. مسئله این است که ما باید به سطح اول پیشگیری بپردازیم و متاسفانه تا جایی که من استنباط کردم دانشگاه های علوم پزشکی در کل کشور و حتی وزارت بهداشت و درمان در این زمینه ها آنطور که باید و شاید سرمایه گذاری نمی کند چون بیشتر درگیر درمان هستند. درمان بسیار مهم است و من این مسئله را نفی نمی کنم ولی روز به روز انرژی و نیروهای خود را بیشتر صرف آن می کنیم و اگر کمی از این انرژی و علم را صرف پیشگیری کنیم با این معضلات روبرو نخواهیم شد. این پیامی بود که من به همه همکاران در حوزه علوم پزشکی و حتی کل جامعه می دهم.
چه انتظاری از دانش آموختگانی که در این مراسم شرکت می کنند دارید که روز جشن در واقع پایان ارتباط تحصیلی آنها با دانشگاه است؟
دانش آموختگان ما به طور طبیعی پس از تحصیل به دنبال کار هستند. من به آنها توصیه می کنم که با مراجعین و بیماران خود بیشتر درخصوص پیشگیری صحبت کنند و سعی کنند با راهنمایی های به موقع به بیماران آنها را با زندگی سالم آشنا کنند.
سخن پایانی و یا توصیه و سفارش برای همکاران دفتر ارتباط با دانش آموختگان:
من از همکارم آقای دکتر جوان بخت که MD Phd است و می تواند در این زمینه بیشتر فعالیت داشته باشد، سپاسگزاری می کنم که با وجود مشغله زیاد عهده دار این مسئولیت مهم نیز شدند. همچنین آرزوی موفقیت و پیروزی برای همه همکاران و دست اندرکاران این دفتر دارم.
ما هم ارزوی سلامتی داریم و ان شاء الله هم از وجود شما و هم از نظرات خوب و ارزشمند شما چه مستقیم و چه غیر مستقیم از طریق آقای دکتر جوانبخت در دفتر بیشتر بهره مند شویم.