گرامیداشت مقام علمی اخلاقی دکتر عقیقی/ دکتر نیری زحمات دکتر عقیقی برای شکل گیری بخش های فوق تخصصی گروه کودکان را قابل تقدیر دانست

گرامیداشت مقام علمی اخلاقی دکتر عقیقی/ دکتر نیری زحمات دکتر عقیقی برای شکل گیری بخش های فوق تخصصی گروه کودکان را قابل تقدیر دانست

معاون امور دانشگاهی مجتمع بیمارستانی گفت: دکتر عقیقی براساس علاقه و نیازهای بخش همکاران را تشویق می کردند که در رشته های فوق تخصصی که وجود دارد وارد بشویم.

در آستانه برگزاری مراسم تقدیر از مقام علمی اخلاقی دکتر عقیقی استاد پیشکسوت گروه کودکان دانشگاه و بنیانگذار رشته روماتولوژی کودکان با شاگردان، دوستان و همکاران ایشان گفتگو کردیم تا با خصوصیات و ویژگی های ایشان بیشتر آشنا شویم. در این گفتگو  دکتر نیری معاون امور دانشگاهی بیمارستان امام خمینی(ره) برای ما از دوران آشنایی و همکاری خود با دکتر عقیقی می گوید.

در ابتدا ضمن معرفی خودتان از سابقه آشنایی تان با دکتر عقیقی برای ما بگوئید؟ 
من دکتر فاطمه نیری هستم متخصص کودکان و فوق تخصص نوزادان. در بهمن 1372  به عنوان عضو جدید هیئت علمی وارد بخش کودکان شدم و در همان ابتدای ورود هم در واقع حکم خود را باید تقدیم ریاست بخش می کردم که در آن زمان آقای دکتر عقیقی ریاست بخش را برعهده داشتند. این اولین برخورد بنده با ایشان  بود که موجب شد تا از بهمن 1372 تا به حال در خدمت ایشان باشم.
در مورد ویژگی های اخلاقی استاد و  عواملی که باعث شده که در بین همکارها و استادها از ایشان به نیکی یاد شود برایمان بفرمائید؟ 
مسلماً استاد خصوصیات برجسته بسیاری دارند. به یقین با بیشتر افراد که مصاحبه می کنید راجع به سحرخیزی ایشان صحبت می کنند. اما یکی از مواردی که به نظر من از اهمیت بالاتری برخوردار است این است که دکتر عقیقی برای پیش برد بخش، در زمانی که رئیس بخش بودند زحمات زیادی کشیدند و پس از دوره ریاست نیز به عنوان بزرگتر بخش بدون کوچکترین بخلی، دست همه افراد را می گرفتند و  به سمت  ارتقا و بالا رفتن و پیشرفت هل دادند. می توانم بگویم که همه ما عموماً وقتی وارد بخش کودکان شدیم، متخصص بودیم و دکتر عقیقی یکی یکی ما را تشویق کرد که هرکدام وارد یکی از رشته های فوق تخصص بشویم. در آن زمان  که برای ماموریت آموزشی از بخش می رفتیم طبیعتا بخش خالی می شد و فشار کار بر دوش ایشان و  همکاران دیگر بود، ولی ایشان همواره این سختی ها را تحمل کرده و حمایت و کمک کردند تا همکاران بتوانند فوق تخصص بگیرند و برگردند که این موضوع به شکل گیری قسمت های فوق تخصصی در داخل بخش کودکان کمک کرد. 
بخش کودکان هیچ کدام از این فوق تخصص ها را نداشت، بخش کودکان فقط یک بخش عمومی بود و یکی یکی فوق تخصص های مختلفی مثل گوارش، خون، اعصاب، غدد، نوزادان، ایمنولوژی و آلرژی، قلب و غیره ایجاد شدند. دکتر عقیقی به ارتقا سطح خدمت به بیماران و آموزش به دانشجویان  بسیار کمک کرد. به نظرم این یکی از خصوصیات برجسته شان بود البته خصوصیات  برجسته دیگر هم دارند اینکه با بیمار همیشه بسیار محترمانه رفتار می کنند بسیار محترمانه برای بیمارها  توضیح می دهند واین یک الگویی برای همه است. هم چنان که ما هیچ وقت رفتار تبعیض آمیزو یا  رفتار ناشی از بی احترامی نسبت به فراگیرها را از ایشان ندیدیم به عنوان مثال بارها شاهد بودم که به انترن ها یا رزیدنت ها خیلی دوستانه تذکر می دادند مثلا بعضی از انترن ها بعد از پایان شیفت کشیک، برای گزارش صبح گاهی سرکلاس با ظاهری نامرتب (به خاطر اینکه شب شیفت بودند) حاضر شدند، سرکلاس خیلی آهسته می رفتند و می گفتند بابا جان در شان پزشک نیست که نا مرتب سرکلاس بیاید خیلی دوستانه محترمانه به آنها تذکر می داد و من هیچ وقت رفتار ناشی از بی احترامی از ایشان ندیدم وهمین هم باعث می شد که متقابلا افراد رفتار احترام آمیزی با ایشان داشته باشند و به خودشان جرات ویا حق ندهند که رفتار ناشی از بی احترامی صورت بگیرد. ایشان به جزئیات رفتار حرفه ای مقید هستند. مثلا  وقتی مشاوره  داده می شد اصول مشاوره را رعایت کنند چون  مشاوره کار تیمی است در واقع سعی می شد تا حرف کسی که با ایشان مشاوره داده را حفظ کنند و در بالین  بیمار حرفی نزنند که باعث بی اعتمادی به پزشک بشود. و خیلی مسائل جزئی دیگر که تک تک رفتارشان یادآور یک ارزش حرفه ای است که می تواند آموزنده باشد.
کدام یک از ویژگی های دکتر عقیقی در شما بیشتر تاثیر گذاشته است؟ 
این که بخل نداشتند برای من خیلی مورد توجه بود و به خاطر همین من سعی کردم که به اصطلاح دوستانی که فراگیر ما بودند و به تدریج فارغ التحصیل شده و بعد به عنوان هیئت علمی به ما پیوستند، هر طوری که هست زیر بال و پرشان را بگیرم و تشویقشان کنم تا در مسیر پیشرفت قدم بردارند و ارتقا پیدا کنند. فکر می کنم این ویژگی ایشان بیشترین تاثیر را روی من داشت.
فکرمی کنید چه عاملی باعث می شود که افرادی مثل دکتر عقیقی علی رغم بازنشستگی شان در سیستم بمانند و رسالتی که دارند ایفا کنند؟ 
یکی از عواملی که بنده فکر می کنم باعث شد دانشگاه و بیمارستان تصمیم بگیرند که ایشان بمانند و جز خصوصیات برجسته شان هم هست به روز ماندنشان در دانش و علم تخصصی خودشان است. دکتر عقیقی هنوز هم در اینترنت سرچ می کند، هر روز مقاله ای  جدید یا یک قسمتی از کتاب، می خوانند؛ بنابراین دانش ایشان کاملا به روز است به هر حال در این شرایط و با وجود این مشغله ها و مشکلاتی که در طول زندگی برای آدم پیش می اید افراد کمی همت به مطالعه می کنند. وقتی افراد به سنین بالا می رسند واقعا وقت نمی کنند که دانش خود را به روز کنند ولی بالاخره  دکتر نظم خیلی دقیقی در زندگیشان ایجاد کرده که فرصت برای مطالعه همیشه وجود داشته باشد و همیشه ایشان به روز هستند. از  این قضیه هم که بگذریم دکتر عقیق از نظم کاری بسیار بالایی برخوردار هستند، به عنوان مثال  حضور و غیاب ایشان بسیار منظم و همیشگی است و تقریبا اگر غیبتی داشته باشند  دلیل آن کاملا مشخص است. یعنی سیستم کاملا می داند چه زمانی انتظار داری ایشان باشند خوب این برای یک سیستم خیلی ارزش بزرگی است تا فردی که بی انضباط باشد و ندانیم چه زمانی هست، چه زمانی رفته، کی آمده و یکی دیگر از این عوامل که فکر می کنم موثر بوده  الگو بودن به لحاظ رفتاری و اخلاقی حرفه ای ایشان است.
لطفا در مورد رشته  روماتولوژی کودکان که دکتر عقیقی موسس این رشته بوده قدری توضیح بدهید که در بیمارستان چه طور این بحث مطرح گشت و با همت دکتر عقیقی و دیگر دوستان این رشته توسعه پیداکرد؟  از سال1372که به بیمارستان پیوستم خانم دکتر دانشجو، دکتر بهره مند، دکتر علومی و دکتر امینی برای گذراندن دوره فوق تخصصی رفته بودند و یکی یکی بر می گشتند و سال بعد از آن بر اساس علایق افراد دکتر پیشنهاد می کردند که امسال دیگر نوبت شماست. مثلا در مورد  بنده که متوجه شدند من علاقه مند به نوزادان هستم گفتند شما و دکتر نیلی به ترتیب ورودتان به بخش برای گذراندن دوره نوزادان تشریف ببرید و گفتند که اول دکتر نیلی می روند و سال بعد نیز بنده که همه ما به حرف ایشان گوش دادیم و همزمان با من خانم دکتر حاجی زاده و خانم دکتر عطارد به بخش تشریف آورده بودند به خانم دکتر حاجی زاده گفتند شما وارد رشته نفرولوژی بشوید و به خانم دکتر عطارد هم گفتند که ایمنولوژی آلرژی را انتخاب کنید. اتفاقا من یادم هست که یکی از دوستان علاقه داشتند به رشته قلب و گوارش گفتند که ما الآن گوارش داریم و بالاخره باید نیازهای بخش تامین بشود. یکی یکی ما را هم با لحاظ کردن میزان علاقه و هم نیازهای بخش تشویق می کردند که ما در رشته های فوق تخصص که وجود دارد وارد بشویم. رشته روماتولوژی آن موقع وجود نداشت و رشته ایشان در واقع در تمام ایران منحصر به فرد بود. واقعا همین که می گوییم ایشان بخل علمی ندارند چون ایشان می توانستند تا آخر عمرشان در کل ایران منحصر فرد بمانند. در رشته روماتولوژی از هر جای ایران حتی بیمارستان های خصوصی می آمدند از ایشان مشاوره می گرفتند. ایشان می گویند ذکات علم نشر آن است و ترجیح دادند این ذکات را پرداخت کنند تا این رشته تاسیس بشود و شاگردانی تربیت کند که این علم گسترش پیدا کند و در واقع ایشان موفق شدند هم موسس این رشته باشند و هم چندین دوره دانشجو فراگیر فوق تخصص را هم تربیت کنند.
خانم دکتر به نظر شما چه چیز باعث می شود استادانی همچون دکتر عقیقی در رشته خودشان افراد دیگری را تربیت کنند؟ 
به نظر من عقل حکم می کند که در واقع به این طریق نامشان پایدارتر و پاینده تر خواهد بود جدا از اینکه نفعش برای مملکت و برای بیماران نیز هست. اینکه وقتی به وطنی که در آن تربیت شده و تحصیل کرده ای احساس دین می کنید به جای خود، این که دلمان برای بیمارانمان بسوزد و این دلسوزی و نوع دوستی هم وجود داشته باشدکه بخواهیم بهتر درمان بشوند هم به جای خود، ولی حتی اگر که آدم فقط خودش را در نظر داشته باشد یعنی جدای از حس نوع دوستی و وطن پرستی همه اینها را کنار بگذاریم فقط آدم نفع شخصی را هم حتی اگر در نظر داشته باشند عقل حکم می کند به اینکه اگر شما پایه گذار رشته ای باشی و شاگردانی تربیت کنی نه تنها از مقامت کم نمی شود بلکه به مقام و درجه ات اضافه می شود و نامت پاینده تر و پایدارتر می شود و تا ابد هم گفته می شود موسس رشته روماتولوژی کودکان در این مملکت جناب دکتر عقیقی هستند و این چیزی از مراتب و فضایلشان علاوه بر اینکه کم نمی کند بلکه اضافه هم می کند در واقع من فکر می کنم کسی که بخل می ورزد و  همه چیز را می خواهد برای خودش نگه دارد در واقع از بی عقلیش است.
 وظیفه و مسئولیت کسانی که درجایگاهی هستند که باید افرادی چون دکتر عقیقی را به جامعه معرفی کنند از نظر شما چیست؟ 
شاید این موضوع قبلا کمتر اهمیت داشته ولی امروز با توجه به شائبه های زیادی که در محیط ها و شبکه های اجتماعی درست شده و به نحوی جو ضد پزشک غالب شده و همه را به یک چوب می رانند و قصور عده ای حالا هر قدر هم معدود باشد به پای همه نوشته می شود، وظیفه به اصطلاح افرادی که در تبلیغ و رسانه کار می کنند یک مقدار سنگین تر است. معرفی الگوهای اخلاقی  در برابر الگوهای بد اخلاقی و بی اخلاقی به عنوان سنبل پزشک ها. شاید دوباره به مردم یادآوری کند همه پزشک ها  به این شکل نیستند و کسانی هستند مثل دکتر عقیقی که قدیم به آن ها حکیم می گفتند. حکیم در هر شهر و محلی، مورد اعتماد همه بود حتی همه رازهای زندگی را به آنها می گفتند و از آنها کمک فکری در مورد مسائل زندگی می خواستند. با معرفی افرادی چون دکتر عقیقی نشان می دهیم که هنوز هم این افراد وجود دارند و به نظرم تمام زندگی دکتر عقیقی باید شناخته و برجسته شود. به عنوان مثال ایشان از کار خصوصی فقط طبابت در مطب را دارند و سهام دار هیچ بیمارستان نیستند، از خیلی از بیمارانشان که پول ندارند هیچ پولی طلب نمی کنند، وجه مال دوستی و پول پرستی که دائما در حال تبلیغ  است در ایشان نمودی نداشته و همیشه وقتی برای بیمارشان آزمایش یا دارو می نویسند به فکر توان پرداخت هم هستند. همیشه به شاگردانشان تاکید می کند که ببینید آیا بیمار می تواند داروی تجویزی شما را تهیه کند یا خیر؟ اگر یک داروی ارزان تری هست که همان خاصیت را دارد  قطعا برای کسی که توان مالی ندارد همان را بنویسید یعنی به تمام جزئیاتی که رعایت حال بیمار است واقف هستند و رعایت می کنند. حتی زمانی که با ایشان مشاوره می کنند  به این شکل که برای هر وقت مشاوره پول جداگانه دریافت کنند مطلقا این موارد در رفتار دکتر عقیقی دیده نمی شود. با این حساب آن مردمی که از شبکه های اجتماعی می شنوند که پول پزشک ها از پارو بالا می رود در کنارش الگویی چون دکتر عقیقی را هم باید ببینند که به کم قناعت می کنند و خیلی هم سربلند زندگی می کند ولی این سربلندیشان به خاطر پول نیست بلکه به واسطه خدمتشان و به واسطه منش و اخلاقشان است.
خاطره ای از دکتر عقیقی به یاد دارید که  بخواهید برای ما بیان کنید؟ 
ما خاطرات خوب خیلی داریم.  بنده به غیر از فعالیت های بخش که با ایشان داشتم تقریبا می توانم بگویم که در امور مهم کاری خودم همیشه با دکتر عقیقی به عنوان یک فرد دلسوز و آگاه مشورت می کردم و مشورت های خوبی هم دریافت کردم. مثلا  زمانی که به خاطر شرایط زندگی و بچه ها  می خواستم مطبم را جمع کنم با ایشان مشورت کردم و ایشان بنده را راهنمایی کرد، یا زمانی که در پذیرش مسئولیت دانشکده پزشکی مردد بودم با ایشان مشورت کردم و ایشان همیشه راهنمایی های خوبی به من کردند.
خیلی ممنون متشکرم خانم دکتر اگر بخواهید دکتر عقیقی را در یک جمله معرفی کنید؟ 
استاد عقیقی فردی بسیار منظم، بسیار مهربان و دلسوز هستند.             
 
کلمات کلیدی