روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دفتر ارتباط با دانش آموختگان، پنجمین سمینار تعهدحرفه ای در خدمات سلامت را 4 و 5 اسفند 1400 برگزار کرد. به همین مناسبت با دکتر سعید طالبیان مقدم به گفت و گو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.

آقای دکتر ممنون که برای انجام این مصاحبه وقت گذاشتید. ضمن معرفی خود برای خوانندگان سایت دانش آموختگان دانشگاه بفرمایید، کی وکجا به دنیا آمدید و در کجا تحصیل کردید؟
من در شهر ری به دنیا آمدم و تمام دوران تحصیلاتم را در تهران بودم. در سال 1354در مقطع کارشناسی دانشگاه تهران قبول شدم. بعد از فارغ التحصیلی به خدمت سربازی رفتم و پس از آن در مقطع کارشناسی ارشد شرکت کردم و پس از اتمام درسم در دانشگاه تربیت مدرس مشغول به تحصیل در مقطع دکترا شدم . البته پس از اتمام تحصیلاتم در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم  پزشکی تهران استخدام شدم و فعالیت آموزشی و تحقیقاتی خود را از سال 1364 شروع کردم.

همانطور که می دانید شما به عنوان برگزیده بخش جشنواره علمی فرهنگی استاد بهادری در پنجمین سمینار تعهد حرفه‌ای در خدمات سلامت انتخاب شده اید، نظر شما در مورد تعهدحرفه‌ای چیست؟
تعهدحرفه ای برای تمامی صنوف لازم و ضروری است. ما یک بحث کلی در تعهد اخلاقی و حرفه‌ای داریم که این تعهد دو قسمت کلی دارد یک قسمت آن ذاتی است . هر فردی با توجه به فرهنگ جامعه و آموزه‌های خود تعهدی به طور درونی و ذاتی دارد. انسان از بدو تولد مهرورزی و مهربانی را نسبت به تمامی آفریده‌های خداوند دوست دارد اما ممکن است شرایط خاصی در زمینه کاری و اجتماعی پیش بیاید که این خصوصیات تا حدودی کمرنگ شود لذا بحث تعهد اکتسابی و خارجی هم وجود دارد و وابسته به هدایتی است که جامعه به انسان می دهد به خصوص خانواده. ما علاوه بر تعهد درونی و ذاتی خود، باید بتوانیم تعهدات اکتسابی خود را هم به بقیه منتقل کنیم.  همه‌ی ما با کار و رفتار خود در جامعه چه در کسوت معلم بودن چه کارهای روزمره این تعهد را انعکاس دهیم. به عنوان مثال، پاک فکر کردن، پاک صحبت کردن و پاک رفتار کردن سه جزء از مهمترین اصلی است که در تمامی ادیان و دستورات الهی به آنها تاکید شده است.

شما به عنوان یک استاد پیشکسوت، نقش اساتید را در متعهد کردن یک دانشجو به خصوص دانشجویان حوزه ی درمان تا چه اندازه موثر می دانید؟
مهمترین نقشی که یک استاد می تواند داشته باشد تربیت کردن است. به ویژه اگر دانشجو با جان انسان سر و کار داشته باشد.
اساتید دانشگاه‌ در حین آموزش در کلاس‌های عملی باید خصوصیاتی به دانشجو القاء کنند که وقتی وارد یک مرکز درمانی می شود بداند مریض یک موجودیست الهی با شئوناتی والا و قابل احترام. ما باید بپذیریم جامعه‌ی ما اگر نوع خاصی از رفتار و نگرش‌ها را هم داشته باشد کادر پزشکی باید متفاوت از آن عمل کند. در گذشته حتی زمان قبل از اسلام، موبدان پزشک هم بودند و در اسلام اکثر علما و ائمه علاوه بر این که پیشروی دین و مذهب بودند طبیب هم بودند. امروزه با گسترش علم و شاخه‌های علمی این موضوع متفاوت شده است بسیاری از علمای ما در حوزه‌ی علمیه قم علاوه بر معرفت های دینی، دانش‌های پزشکی هم دارند و درمان‌های طب سنتی را هم می دانند. یک استاد باید نوعی عمل کند که تعهد و تعلم را در کنار هم داشته باشد و با عمل، رفتار و بیان خود آنها را به دانشجو انتقال دهد.

آقای دکتر یکی از اصول مهم در خانواده پرورش است. آیا پرورش یک فرد در خانواده باعث می شود که او نسبت کار و جامعه‌ مسئولیت‌پذیر و متعهد باشد یا از جامعه هم می تواند این خصوصیت را کسب کند؟
همانطور که گفتم ما یک تعهد درونی داریم که خانواده در آن نقش کلیدی و مهمی دارد.  امروزه با رخنه کردن  فرهنگ غربی نقش خانواده بسیار تضعیف شده و بسیاری از این آموزه‌ها و آموزش های اخلاقی کمرنگ شده اند. اما خوشبختانه در جامعه‌ی ما هنوز خانواده نقش مهم و مثبتی دارد و می‌بینیم که در شروع سال‌های تحصیلی والدین با صمیمیت و دوستی همراه و همگام با فرزندان خود هستند. دانشجویی که وارد دانشگاه می‌شود می‌داند که والدین چقدر به آینده او حساس هستند لذا نقش والدین در خانه و نقش اساتید در دانشگاه مکمل همدیگر اند. در دانشگاه نشست‌هایی باید بین اساتید و والدین در طول ترم برگزار شود تا مقداری از مشکلات دانشجویی حل و فصل شود.

یکی از مصادیق مهم تعهد و مسئولیت پذیری، داشتن تعهد به کشور است، در این خصوص به جوانان چه توصیه ای دارید؟
هر جوانی به خودی خود، دارای ایده‌آلیسم، هیجانات رفتاری، گسترش معلومات و دانش و نیاز است. این جوان ذاتاً آینده نگر و امیدوار است تا به نحوی بتواند مشکلاتش را حل کند و در جامعه موفق باشد بنابراین اساتید و مجموعه افرادی که با یک جوان سر و کار دارند باید این اعتلاگری و ایده‌آلیسم را در آنها به طوری هدایت کنند که همراه با کار گروهی بتوانند به نتیجه برسند. در طول تاریخ کشور ما، جوانان نقش بسیار مهم و سازنده‌ای داشتند. امروز در کشور  مشکلات بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان در عرصه صنعت، تولید و خدمات را جوانان حل می کنند. دانشگاه  به عنوان یک بستر می‌تواند رشد فکری دانشجو را رشد دهد و فرصت هایی را برای او به وجود بیاورد تا بتواند به رشد علمی و اعتلای خود برسد.

به نظر شما حس تعهد و مسئولیت پذیری دانشجویان امروز با دانشجویان گذشته قابل مقایسه است؟
جوان و دانشجو در هر قوم و کشوری باشد یک حس و ارق ملی دارد چه در زمان گذشته و چه در زمان حال. منتهی بعد از انقلاب و شرایطی که پیش آمد این بستر بیشتر فراهم شد یعنی جوانان توانستند از یک سری انحرافاتی که بود فاصله بگیرند و با آموزه‌های دینی و شرایط به وجود آمده خو بگیرند. بنا به آمارهای رسمی، جمهوری اسلامی ایران از نظر تولید علم رتبه یک منطقه را دارد و این رتبه در دنیا بین شش تا چهار در نوسان است. این نشان می دهد جوانان ما بعد از انقلاب خودشان را پیدا کردند و توانستند خودشان را نشان دهند و این بسیار ارزشمند است. هر چند مشکلات اقتصادی و محدودیت‌ها وجود دارد. یک جوان پس از فارغ التحصیلی باید احساس آرامش کند و زندگی آرامی داشته باشد. یک محل سکونت و وسیله نقلیه و یک خانواده‌ تا آرامش ذهنی و فکری داشته باشد.

استاد، زمان تحصیل یا پس از آن، آیا فرصتی پیش آمد تا شرایط زندگی در خارج از کشور برای شما فراهم شود؟ اگر بله، چرا نرفتید و در کشور ماندید؟
تا امروز شرایطی پیش نیامده و به هیچ عنوان حتی برای زیارت هم از کشور خارج نشده ام. بسیاری از جوانان فکر می کنند در خارج از کشور امتیازاتی برایشان وجود دارد ولی یک اذان ظهر ایران می‌ارزد به تمام امتیازاتی که در خارج از ایران وجود دارد.
من دوستان و همکاران بسیار ارزشمند و دانشمندی دارم که در خارج از ایران موقعیت های خوبی داشتند ولی برگشتند و ماندند.
درست است که با وجود محدودیت‌ها شرایط زندگی سخت است و مشکلاتی وجود ولی ارق ملی و میهن دوستی و دین و آیین ما برایمان بسیار ارزشمند است.

و در پایان اگر سخنی دارید، بفرمایید؟
نسل امروز باید خود را پیدا کند. ما تا ایده آل ها هنوز راه طولانی داریم. نسل امروز نسلی پویا، کامل و قدرتمند  است ولی هنوز جا دارد بیشتر به خود توجه کنند و در شرایطی موجود روحیه‌ی مبارزه گری و استقلال طلبی خود را حفظ کنند باید کارهای تیمی انجام دهند که قطعا موفق خواهند شد. به اراده و نفس خود غالب باشند و در بند یک سری از حوادث و بازی‌های سیاسی نباشند. بیشتر به خصوصیات علمی، دینی و مذهبی کشور خود توجه کنند تا راه را به سلامت طی کنند.